رحلت "عمر صوفی رازی" منجم و ریاضی‏دان (376 ق)

1397/7/1 ۰۸:۰۲

رحلت

ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی (396ـ 291ه.ق) مقدمات علوم را در ری آموخت. در سال 337ه.ق در اصفهان به خدمت ابن عمید (ابوالفضل محمدبن حسین ) وزیر معروف آل بویه به سر می برد. در سال349در دربار عضد الدوله دیلمی در اصفهان می زیست و درسال 359ه.ق شیراز به رصد پرداخت. وی منجم دربار عضدالدوله دیلمی بود و كتاب نفیس صورالكوكب رابه وی تقدیم نمود.

 

ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی (396ـ 291ه.ق) مقدمات علوم را در ری آموخت. در سال 337ه.ق در اصفهان به خدمت ابن عمید (ابوالفضل محمدبن حسین ) وزیر معروف آل بویه به سر می برد. در سال349در دربار عضد الدوله دیلمی در اصفهان می زیست و درسال 359ه.ق شیراز به رصد پرداخت. وی منجم دربار عضدالدوله دیلمی بود و كتاب نفیس صورالكوكب رابه وی تقدیم نمود. وی دراین كتاب براساس مشاهده و رصد به تعیین موقعیت ستارگان درآسمان و صورتهای فلكی ناشی از آن پرداخته است. والدین و انساب : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی ، دراصل از شهر فسا استان فارس بود. اما در 291ه.ق درری چشم به جهان گشود. اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در چهاردهم محرم سال 291ه.ق در شهر ری و در خانواده عمر صوفی كه اهل فسای فاس بود متولد شد . در تاریخ مذكور، آل زیار بر مناطق مركزی ایران سلطه داشتند و اندكی پس از آن برادران آل بویه چنان حكومت گرفتند كه تمامی قلمرو آل زیار را از چنگ آنان خارج ساخته، و شهر مهمی چون ری به زیر سیطره حسن ركی الدوله دیلمی رفت. تحصیلات رسمی و حرفه ای : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی انواع علوم زمانه به ویژه نجوم و ریاضیات را درزادگاه خود ری فرا گرفت. و در اصفهان و شیراز در دربارهای ابن عمید وزیر و عضد الدوله دیلمی به تحقیق و رصد پرداخت. فعالیتهای ضمن تحصیل : مطالعه و رصد نیز ممارست درترسیم اشكال هندسی گوناگون به ویژه شكلهای متساوی الاضلاع از امور مورد علاقه ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی بوده است. وقایع میانسالی : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در سال 337ه.ق به خدمت ابن عمید (ابوالفضل محمد بن حسین ) وزیر معروف آل بویه درآمد. در سال 349ه.ق در دربار عضد الدوله دیلمی(آل بویه) در اصفهان رفت و علاوه بر آن در سال 359ه.ق در شیراز به رصد ستارگان پرداخت و تمام فعالیتهای با خود با تالیف كتابی عنوان صورالكوكب به عضد الدوله تقدیم كرد. زمان و علت فوت : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در سیزدهم محرم سال 376ه.ق درری به كهولت سن درگذشت. مشاغل و سمتهای مورد تصدی : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در 337ه.ق در اصفهان در دربار ابوالفضل محمد بن حسین (ابن العمید) وزیر معروف آل بویه، در 349ه.ق اصفهان و از 359ه.ق در شیراز به عنوان منجم دربار معلم نجوم درخدمت امیر عضدالدوله دیلمی بوده است. فعالیتهای آموزشی : ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در دربار عضد الدوله دیلمی در شیراز، به امیر عضد الدوله درس صورالكوكب (تصاویر ستارگان را می آموخت. سایر فعالیتها و برنامه های روزمره : چنانكه از آثار ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی بر می آید تحقیق و رصد ستارگان و تدفیق درفواصل و موقعیت ستارگان . ازعلایق و مشغولیتهای عمده وی بوده است. شاگردان : امیرعضدالدوله دیلمی مشهورترین شاه آل بویه از جمله شاگردان ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی به شمار می آید. او نزد این استاد خود كه فن صورالكوكب (صورتهای فلكی ) را آموخت. همفکران فرد : ابوالوفای بوزجانی، در زمینه تالیف آثاری پیرامون اشكال هندسی متساوی الاضلاع به وسیله یك فتحه پرگار با دانشمند معاصر خود ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی همفكر بود. آرا و گرایشهای خاص : چنانكه ابوریحان بیرونی نگاشته است ماخذ ابوالحسین عبد الرحمن بن عمر صوفی رازی در تالیف كتاب صورالكوكب، اندازه گیری و مشاهده بوده است . وی عمر خود را در فن معرفت صورالكوكب (تصاویر نجومی و صور فلكی ) صرف كرده تاآنجاكه به همه زوایا و دقایق آن پی برده است . از این رو وی در هندسه به اشكال هندسی گوناگون توجهی خاص نمود.

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

برچسب ها

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: