گزارشی از شکل گیری اولین خبرگزاری رسمی در ایران

1397/5/20 ۰۹:۵۷

خبرگزاری پارس در20 مرداد ماه سال ۱۳۱۳ با نام آژانس پارس در وزارت امور خارجه تأسیس شد تا اخبار مملکتی را گرد‌آوری کرده و از طریق رسانه‌های گروهی در دسترس مردم قراردهد. نخستین بار عبدالله انتظام عضو وزارت امورخارجه به ریاست آژانس پارس منصوب شد.

تأسیس آژانس پارس

خبرگزاری پارس در20 مرداد ماه سال ۱۳۱۳ با نام آژانس پارس در وزارت امور خارجه تأسیس شد تا اخبار مملکتی را گرد‌آوری کرده و از طریق رسانه‌های گروهی در دسترس مردم قراردهد. نخستین بار عبدالله انتظام عضو وزارت امورخارجه به ریاست آژانس پارس منصوب شد. روزنامه اطلاعات در خبر تأسیس اولین خبرگزاری رسمی کشور چنین می‌نویسد: «آژانس پارس امروز رسماً افتتاح گردید. از این تاریخ به بعد وقایع و حوادث ممالک دنیا که توسط آژانس‌های خارجه واصل می‌گردد، آژانس پارس واسطه رساندن این حوادث و وقایع به ما و بالنتیجه به خوانندگان محترم جراید خواهد بود. وظیفه ثانی آژانس پارس یعنی انتشار اطلاعات داخلی مملکت شاهنشاهی ایران از نظر اوضاع و احوال امروزه مملکت و مقتضیات عصر دنیای متمدن کمتر از وظیفه اولی آن یعنی انتشار وقایع دنیا برای اطلاع ما نمی‌باشد... اهمیت آژانس پارس نه از این نظر است که تصور شود سرویس تبلیغات خواهد بود و با آنکه دارا بودن سرویس تبلیغات چنانکه ممالک متمدنه پست وزارت آن را دارا هستند در عرف امروزه دنیا جایز و حتی واجب می‌باشد، بلکه از این نظر است که معلومات صحیحه اطلاعاتی که مقرون به حقیقت باشد از اوضاع و احوال این مملکت در معرض افکارعمومی دنیا گذارده شود....»آژانس پارس در ابتدای تأسیس با یک کادر کوچک و عده‌ای معدود کار خود را آغاز کرد و صبح و عصر با انتشار دو بولتن به زبان‌های فارسی و فرانسه، اخبار ایران را در اختیار مقامات مملکتی و خبرگزاری‌های خارجی و روزنامه‌ها قرار می‌داد. آژانس پارس در بدو شروع به کار، با خبرگزاری آناتولی ترکیه قرارداد بسته و به مخابره خبرهای ایران به آن کشور پرداخت. بدین ترتیب این آژانس در مدت شش سال یکی از ادارات تابع وزارت امور خارجه بود.

در اردیبهشت سال ۱۳۱۹ اداره کل تبلیغات تأسیس شد و در مرداد همین سال خبرگزاری پارس به تابعیت اداره کل تبلیغات درآمد، این خبرگزاری در آن زمان اخبار را به وسیله تلگرافخانه مملکتی و از رادیوهای خارجی کسب و سپس منتشر می‌کرد، تا اینکه در سال ۱۳۳۲ برای اولین بار دستگاه مخابراتی جدیدی به‌نام «هل» برای گرفتن اخبار خبرگزاری رویترز در خبرگزاری پارس به‌کار افتاد. اولین خبرگزاری بین‌المللی که اخبار آن مورد استفاده خبرگزاری پارس قرار گرفت، خبرگزاری فرانسه بود و سپس خبرگزاری پارس با خبرگزاری‌های مهم جهان مانند رویترز، آسوشیتدپرس و یونایتدپرس مشترک شد. خبرگزاری پارس سرانجام در اسفند سال 1342 که وزارت اطلاعات تأسیس شد، در ردیف یکی از ادارات کل این وزارتخانه قرار گرفت و همزمان با پیشرفت‌های همه‌جانبه دستگاه انتشاراتی و تبلیغاتی کشور، این خبرگزاری نیز توسعه یافت و در سال 1354 به‌صورت یک سازمان مستقل زیر نظر وزارت اطلاعات و جهانگردی درآمد.

منبع: روزنامه ایران