ساماندهی منابع و ذخایر آب شهر قم در دورۀ قاجار (با تکیه بر اسناد کاخ گلستان)

1397/5/16 ۱۲:۳۴

ساماندهی منابع و ذخایر آب شهر قم در دورۀ قاجار (با تکیه بر اسناد کاخ گلستان)

هدف: بررسی میزان رونق منابع و ذخایر آب شهر قم در دورۀ حکومت قاجار و همچنین واکاوی نقش حکومت و طبقات مردمی در احداث و احیا و کنترل منابع و ذخایر آب شهر قم است. روش: مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و منابع کتابخانه‌ای تنظیم شده است.

 

حسین احمدی رهبریان؛ نیره خدادادشهری؛ حسن زندیه

هدف: بررسی میزان رونق منابع و ذخایر آب شهر قم در دورۀ حکومت قاجار و همچنین واکاوی نقش حکومت و طبقات مردمی در احداث و احیا و کنترل منابع و ذخایر آب شهر قم است.

روش: مقاله با روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از اسناد و مدارک آرشیوی و منابع کتابخانه‌ای تنظیم شده است.

یافته‌ها و نتیجه‌گیری: شهر قم در ابتدا آب فراوانی داشت؛ ولی مشکل اهالی آن، روش درست استفاده از این آب برای آشامیدن و آبیاری بود. پس از حملة افغان‌ها، شهر قم و همچنین ذخایر آبی آن آسیب جدی دید و تا سال‌ها به همین وضع باقی ماند. حکومت قاجار با همکاری مردم برای ساماندهی ذخایر آبی قم دست به کار شد. 80 درصد از آب‌انبارهای شناسایی شده، 67 درصد از یخچال‌ها، و 54 درصد از حمام‌ها در دوره قاجار ساخته شده‌اند. در ایجاد و احیای قنات به‌ترتیب سه طبقۀ دیوان‌سالاری، اعیان و اشراف طوایف، و روحانیون نقش مؤثرتری داشتند و درزمینۀ آب‌انبار، طبقۀ تجار نقش پررنگ‌تری ایفا کردند و در ساخت یخچال و حمام نیز طبقۀ دیوان‌سالاران بیشترین اهتمام را داشتند.

گنجینه اسناد، دوره 28، شماره 1 - شماره پیاپی 109، بهار 1397

دریافت مقاله

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: