گستره خرد و خیال در شعر ناصر خسرو / لیلا نوروزپور

1396/12/20 ۰۹:۳۰

ناصر خسرو پیشگام شعر اندیشه در ادب فارسی است. شعر او پیش از آن که خیال انگیز باشد، دعوت است به خطابه؛ این ویژگی بر تصاویر و زبان شعر او تأثیر گذار بوده و به گونه ای که تشبیهات در بسیاری موارد برای ایضاح اندیشه های انعطاف ناپذیر کسی است که جز تفکر خود، دیگران را بر نمی تابد تا بیان یک حس مخیل.

چکیده: ناصر خسرو پیشگام شعر اندیشه در ادب فارسی است. شعر او پیش از آن که خیال انگیز باشد، دعوت است به خطابه؛ این ویژگی بر تصاویر و زبان شعر او تأثیر گذار بوده و به گونه ای که تشبیهات در بسیاری موارد برای ایضاح اندیشه های انعطاف ناپذیر کسی است که جز تفکر خود، دیگران را بر نمی تابد تا بیان یک حس مخیل.

در اشعارش گاه زمزمه هایی به چشم می خورد که نه حاصل کشف و شهود، که رابطه های خود ساخته ای است که برخی از آنها در آثار منثورش رمزگشایی شده است.

در تقسیم بندی قصاید ناصرخسرو به سه بخش، روان ترین آنها، حسب خال های اوست، درشت ترین اشعارش معمولاً قصاید بی مقدمه ای است که به قصد بیان عقاید اسماعیلیه سروده است. در این میان اشعاری که با وصف طبیعت آغاز می شود، در بیان انتقاد لحن ملایمتری دارد.

علوم ادبی (دانشگاه قم) سال اول پاییز 1385 شماره 1

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی