1396/12/16 ۰۹:۰۱
جادو و جادوگری، زیستی دیرینه در زندگی و تمدن انسانی داشته است. این پدیده شگفت‌انگیز در زندگی روزمره در تاریخ همواره نمودار شده، حتی تا روزگار نو پیوستگی یافته است. دیدگاه‌هایی گوناگون درباره پیشینه و چگونگی پیدایش آن در میان انسان‌ها وجود دارد.
باوری تاریخی به ارواح زیانکار و سودرسان
جادو و جادوگری، زیستی دیرینه در زندگی و تمدن انسانی داشته است. این پدیده شگفت‌انگیز در زندگی روزمره در تاریخ همواره نمودار شده، حتی تا روزگار نو پیوستگی یافته است. دیدگاه‌هایی گوناگون درباره پیشینه و چگونگی پیدایش آن در میان انسان‌ها وجود دارد. علی بلوکباشی در مدخل «جادو و مردم‌شناسی» در دایره‌المعارف بزرگ اسلامی ایران، با ارایه روایتی از چگونگی و پیشینه شکل‌گیری جادو و جادوگری در زندگی انسان، آن را کوششی برای گذران بهتر زندگی برمی‌شمرد «در آغاز، جادو و جادوگری کوششی بود برای سیطره‌یافتن بر طبیعت و بهره‌گیری مطلوب از آن در راه گذران زندگی». او سپس در وصف دگرگونی این پدیده، به روزگار توتم‌پرستی بازمی‌گردد «در دوران جان‌پنداری و توتمیزم و گرایش انسان به روح و آنگاه نیاپرستی، تلاش‌های انسان بیشتر به مهارکردن ارواح، ارواح نیاکان و نیروهای فراطبیعی و خدایان تمرکز داشت و در پی آن جادو به ارتباط متافیزیکی انسان و پیرامون آن تغییر ماهیت داد.» پژوهشگران و اندیشمندان بر این باورند که پیوستگی جادو و جادگری در زیست دیرینه انسانی، بر پایه کارکردپذیری آن بوده است. این پژوهشگر و مردم‌شناس باور دارد «در روزگاران کهن و در سده‌های آغازین صورت‌بندی جامعه‌های نخستین، باور به نیروهای فراطبیعی و ارواح زیانکار و سودرسان بسیار رایج بود [...] در این جامعه‌ها با استعانت از اعمال جادویی و کاربرد سحر و افسون، به درمان بیماری‌هایی که منشأ آنها را ارواح می‌دانستند، می‌پرداختند. مثلا در هزاره‌های پیش از میلاد، مردم سرزمین بابل برای مقابله و مبارزه با ارواح خبیث و شریر و باطل‌کردن آثار زیانبار آنها که موجب مرگ و بیماری می‌شدند و با ایجاد ناآرامی‌ها و ناکامی‌ها در میان مردم، نظم و روال عادی زندگی را برهم می‌زدند، به سحر و جادو توسل می‌جستند و از افسون‌ها و طلسمات گوناگون در دفع آنها بهره می‌بردند. همه این کارها به کمک جادوگران و کاهنان قبایل انجام می‌یافت که نقش جادو| پزشک را در جامعه ایفا می‌کردند». بخشی از قلمرو جاد و جادوگری در تاریخ همواره با گستره پزشکی و درمان پیوند داشته است. بلوکباشی در این‌باره می‌نویسد؛ «در متون طبی الواح بابلی نیز به این پنداشت‌ها و مبارزه با این‌گونه ارواح و شیاطین و برخی شیوه‌های درمانی از راه‌های بهره‌گیری از اعمال جادویی اشاره شده است. در مصر باستان نیز بیماری‌ها را نتیجه کار دیوان و نیروهای جادویی ناشناخته می‌پنداشتند. پزشکان این سرزمین با خواندن اوراد، افسون‌ها و برپایی آیین‌های دینی جادویی، این ارواح شیطانی را از بدن بیماران بیرون می‌راندند.» او چنان ویژگی را تنها به یک جامعه و سرزمین محدود نمی‌داند «در جامعه‌های آریایی، سامی، هندی، استرالیایی، آفریقایی و سایر سرزمین‌های کهن نیز جادو بر همه سطوح جامعه سیطره داشت و جادو پزشکانی بودند که از افسون‌ها، اوراد و اعمال جادویی برای باطل‌کردن و بی‌اثرساختن اثرات زیانبار جادو، رماندن دیوان و نیروهای زیانکار و درمان بیماری‌ها استفاده می‌کردند».
منبع: شهروند
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید