اسلوب اعتراض در بلاغت قرآن کریم / عزت الله مولایی نیا

1396/12/2 ۱۴:۱۹

اسلوب اعتراض یکی از اسالیب گسترده قرآن کریم است و در گستره آن با شاکله ها و ساختارهای گوناگونی چون: تک جمله، شبه جمله، دو جمله، سه جمله و بیشتر آمده است و از نظر موارد کاربردی و اغراض و فوائد و روابط آن با پیام و اندیشه های اصلی و از نظر جایگاه موقعیتی در ساختار کلام اصلی، گاهی در آغاز کلام و گاه در وسط و گاهی نیز در پایان آن به صورت اعتراض تذییلی قرار گرفته و دارای هزاران نکته و لطائف بلاغی، اعجاز بیانی، محتوایی و لفظی می باشد و بر اساس پژوهش و نقد و بررسی، بیش از پانصد آیه از این اسلوب حجم بزرگی را از قرآن به خود اختصاص داده است.

چکیده: اسلوب اعتراض یکی از اسالیب گسترده قرآن کریم است و در گستره آن با شاکله ها و ساختارهای گوناگونی چون: تک جمله، شبه جمله، دو جمله، سه جمله و بیشتر آمده است و از نظر موارد کاربردی و اغراض و فوائد و روابط آن با پیام و اندیشه های اصلی و از نظر جایگاه موقعیتی در ساختار کلام اصلی، گاهی در آغاز کلام و گاه در وسط و گاهی نیز در پایان آن به صورت اعتراض تذییلی قرار گرفته و دارای هزاران نکته و لطائف بلاغی، اعجاز بیانی، محتوایی و لفظی می باشد و بر اساس پژوهش و نقد و بررسی، بیش از پانصد آیه از این اسلوب حجم بزرگی را از قرآن به خود اختصاص داده است. تاکنون هیچ نگارش مستقل و فراگیری پیرامون این موضوع مهم سامان نیافته است، و بحث های پراکنده و جزئی هم که از نیمه های دوم قرن سوم آغاز شده، این موضوع مهم را به عنوان یک اسلوب کلی و کلان ندیده اند. از این رو کشف نکته ها و لطائف بی شمار بلاغی و اعجاز بیانی آن در فهم مقاصد الله، حیاتی و سرنوشت ساز خواهد بود. بنابراین، نگارش نوشتاری که با یک نگرش کلان همه پرسش های پژوهشگران عرصه های قرآنی را در این زمینه پاسخ دهد، یک امر ضروری و حیاتی است. نوشتار حاضر ضمن بررسی اجمالی عرصه های یاد شده، زمینه های تحقیقی آن را پیشنهاد می نماید.

علوم ادبی (دانشگاه قم) سال اول تابستان 1386 شماره 4

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی