گزارشی از پازند / ژاله آموزگار

1396/10/9 ۱۳:۰۲

پازند کلمه ایست مرکب از دو جزء پاو زند که از : paiti و azanti قدیم می آید که جزء اول آن را هم به معنی «ضد» و هم به معنی «دربرابر» می توان گرفت. جزءدوم که خود با شخصیتی جداگانه در ادبیات باستانی ما شناخته شده است معنی گزارش و شرح و بیان را می دهد.

پازند کلمه ایست مرکب از دو جزء پاو زند که از : paiti  و azanti قدیم می آید که جزء اول آن را هم به معنی «ضد» و هم به معنی «دربرابر» می توان گرفت. جزءدوم که خود با شخصیتی جداگانه در ادبیات باستانی ما شناخته شده است معنی گزارش و شرح و بیان را می دهد.

در لغت نامه های فارسی از دوران پیش به این طرف در برهان قاطع، فرهنگ جهانگیری، فرهنگ سروری، لغت فرس اسدی و غیره هرگز معنی دقیقی از پازند داده نشده است و همیشه به دنبال زند مفهومی کلی از ادبیات اوستایی و یا کتاب دینی زردشت را در بر می گرفته است.

ولی برای ما کاملاً معلوماست که زند گزارشی است بر اوستا، یعنی ترجمۀ مطالب اوستایی به زبان و خط پهلوی که غالباً با تفسیرهایی همراه است زند نامیده می شود و پازند مطلبی کاملاً جداگانه است و عبارتست از آوانویسی متون پهلوی به الفبای اوستایی و در دوره های متاخر به الفبای فارسی، روشی که نیازهای زمان آن را به وجود آورده است.

دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، سال بیست و سوم زمستان 1355 شماره 4 (پیاپی 96)

دریافت مقاله

منبع: پرتال جامع علوم انسانی