قلعه شاهی لاهور، عظمت و شکوه معماری پاکستان

1396/8/27 ۱۲:۲۴

قلعه لاهور معروف به قلعه شاهی (شاهی قلعه) باقیمانده از دوران گورکانیان با برخورداری از کاخ‌های بزرگ پادشاهی، کتابخانه، مسجد، خوابگاه، زرادخانه، پاسدارخانه و دیوان‌ خاص و عام در شهر لاهور پاکستان از اعجوبه‌های بناهای تاریخی جهان به شمار می رود.

 قلعه لاهور معروف به قلعه شاهی (شاهی قلعه) باقیمانده از دوران گورکانیان با برخورداری از کاخ‌های بزرگ پادشاهی، کتابخانه، مسجد، خوابگاه، زرادخانه، پاسدارخانه و دیوان‌ خاص و عام در شهر لاهور پاکستان از اعجوبه‌های بناهای تاریخی جهان به شمار می رود.

قلعه شاهی لاهور یا ارگ شاهی که توانسته است با گذر زمان همچنان هویت خود را حفظ کند با دیوارهای بلند و عظیم چشم هر بیننده ای را خیره می کند.
این قلعه در عصر سلسله پادشاهی گورکانیان هند در درون دیوار شهر لاهور و درست در روبروی مسجد پادشاهی ساخته شد.
این مکان که هر روزه شاهد حضور صدها بازدیدکننده خارجی است یکی از مکانهای مهم تاریخی شهر لاهور تصور می شود.
این بنای تاریخی در مساحتی با ابعاد 20 هکتار بنا شده است . قلعه پادشاهی از شاهکارها و بناهای عظیم در زمان پادشاهان گورکانیان است . به دلیل اهمیت ارگ شاهی لاهور، اکبر شاه پادشاه مقتدر گورکانی هند آن را دوباره بازسازی و به استحکامات آن افزود .
درب ورودی اصلی قلعه روبروی مسجد پادشاهی لاهور قرار دارد این درب که به دروازه عالمگیر شهرت دارد عظمت و شکوه قلعه را بازگو می کند .
پس از سقوط سلسله گورکانیان هند این قلعه به محل سکونت راجیت سینگ بنیانگذار سلسله سیکها در ایالت پنجاب تبدیل شد .
این قلعه در سال 1981 میلادی در فهرست میراث جهانی یونیسکو قرار گرفت.
قلعه شاهی به دو بخش تقسیم شده است، بخش اول متعلق به امور اداری که به صورت مستقیم به درب اصلی متصل است، در این بخش باغ های زیبایی وجود دارد که به دیوان خاص شهرت دارد و محل رفت آمد درباریان بوده است .
بخش دوم قلعه نیز محلی مسکونی است که به درب موسوم به دروازه فیل متصل می باشد .
شاه اکبر در دیوان خاص از میهمان ویژه خود پذیرایی می کرد و میهمانان خاص شاه اکبر هچنین در بخش مناطق مسکونی قلعه اسکان داده می شدند.
شش محل مکانی معروف در قلعه شاهی است که دیوار آن از سوی صدها هزار قطعه شیشه ریز و درشت زینت داده است این مکان به کاخ کریستال نیز معروف است.
شاه اکبر این محل را طی دو سال (1631 تا 1632 ) با استفاده از معماران ایرانی بنا نمود . ایوان این محل با استفاده از سنگهای مرمر سفید سنگ فرش شده است و دیوارها و سقف شیشه کاری آن جلوه خاصی به آن می بخشد.
شش محل با گذشت تاریخ و حوادث مختلف تونسته است همچنان زیبایی خود را حفظ کند .
عمارت نولاخا در حیاط بزرگ کاخ کریستال قرار دارد این عمارت با سنگهای مرمر سفید پوشانیده شده است و برای تزئین محوطه درونی آن از سنگهای گرانقیمت استفاده شده است.
گفته شده است که شاه اکبر برای ساخت آن 900 هزار روپیه صرف کرد و این مکان به صورت مستطیل شکل است و گنبدی استوانه ای آن را پوشانده است .
مسجد موتی نیز در قرن 17 میلادی توسط شاه جهان ساخته شد و دروازه عالمگیر که سال 1637 در سر در قلعه لاهور ساخته شد زمانی برای محل عبور فیل های عظیم الجثه جنگی به کار می رفت .
در ارگ شاهی محلی به نام دیوان عام بنا شده است این محل که در حیاطی بزرگ ساخته شده است محلی برای حضور مردم به منظور درج شکایات در پیشگاه شاه بوده است.
بالای این دیوان جایگاه مخصوص پادشاه ساخته شده است و بر اساس اسناد تاریخی پادشاه پس از شنیدن شکایت مردم پس از مشورت با وزرای خود در همان لحظه حکم خود را جاری می کرد.
جهانگیر شاه پادشاه گورکانی همچنین دستور نقاشی بر روی دیوارهای عظیم قلعه را صادر کرد . گفته می شود این اقدام و طرح نقاشی بر روی دیوارهای عظیم در نوع خود بی نظیر بوده است
هر چند قسمت اعظم قلعه پادشاهی لاهور به دلیل گذشت زمان فرسوده شده است اما وجود دیوارهای بلند و دیگر استحکامات آن هر بازدیدکننده را تحت تاثیر قرار می دهد.

منبع: ایرنا