واكاوی خاستگاه و كاركردهای نشان‌های دولتی عصر قاجار

1396/6/15 ۱۶:۳۷

یكی از نمودهای تغییر ساختار نظام دیوانی عصر قاجار در عهد ناصری، تكوین قواعد مربوط به اعطای نشان های دولتی است. بروز این تغییر برآیند آشنایی با سازوكارهای انتظام امور اداری و سیاسی در غرب و ایده های رجال اصلاح طلب بود. در این راستا كتابچه‌ای با عنوان نشان‌های دولت علیه نگاشته شد، تا دستورالعملی جهت ساماندهی اعطای نشان در دولت ناصری باشد.

زهرا علیزاده بیرجندی، سمیه حمیدی ، الهام ملک زاده

یكی از نمودهای تغییر ساختار نظام دیوانی عصر قاجار در عهد ناصری، تكوین قواعد مربوط به اعطای نشان های دولتی است. بروز این تغییر برآیند آشنایی با سازوكارهای انتظام امور اداری و سیاسی در غرب و ایده های رجال اصلاح طلب بود. در این راستا كتابچه‌ای با عنوان نشان‌های دولت علیه نگاشته شد، تا دستورالعملی جهت ساماندهی اعطای نشان در دولت ناصری باشد. مقالة حاضر با اتكا به فحوا و قواعد مطرح در كتابچة مذكور درصدد تحلیل نشانه‌شناسی نمادهای مندرج در نشان‌های دولتی و تبیین كاركردهای این نشان‌ها است . دستاوردهای حاصل از این پژوهش نشان می دهد كه نشان‌های سلطنتی مبتنی بر عناصر اسطوره ای، دینی و ملی ضمن سامان بخشی به امور دیوانی، شوكت و اقتدار سلطنت را در اذهان توده‌ها به نمایش می‌گذاردند.

جستارهای تاریخی، سال هشتم، شماره اول، بهار و تابستان 1396

دریافت مقاله