دیدار شورای شهر تهران از مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی

1396/6/1 ۱۸:۲۸

دبا: ظهر روز دوشنبه 23 مرداد ماه اعضای شورای شهر تهران از مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی دیدار و با رئیس مرکز گفت و گو کردند. در آغاز این جلسه، موسوی بجنوردی – رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی- از اینکه شورای شهر پنجم در اولین دیدار خود ازمرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی که یک مرکز فرهنگی است دیدن می کند؛ ابراز خشنودی کرد واظهار داشت: جلسۀ فرخنده ای است و ما این را به فال نیک می گیریم و امیدواریم که توجه شورای شهر تهران فقط رسیدگی به مسائل فیزیکی شهر نباشد و به مسائل فرهنگی شهر هم رسیدگی کند.

دبا: ظهر روز دوشنبه 23 مرداد ماه اعضای شورای شهر تهران از مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی دیدار و با رئیس مرکز گفت و گو کردند.

در آغاز این جلسه، موسوی بجنوردی – رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی-  از اینکه شورای شهر پنجم در اولین دیدار خود ازمرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی که یک مرکز فرهنگی است دیدن می کند؛ ابراز خشنودی کرد واظهار داشت: جلسۀ فرخنده ای است و ما این را به فال نیک می گیریم و امیدواریم که توجه شورای شهر تهران فقط رسیدگی به مسائل فیزیکی شهر نباشد و به مسائل فرهنگی شهر هم رسیدگی کند.

وی افزود: هر کاری که در تهران انجام شود برای شهرهای دیگر الگو می شود، شهر بزرگ تهران می تواند در کل کشور اثرگذار باشد. ما در اینجا دانشنامۀ تهران را می نویسیم، از شهر های دیگر کشور مانند کرمان، تبریز، رشت، مشهد و دیگر مراکز استان ها با ما تماس داشتند و علاقمند شده اند که برای شهرشان چنین دانشنامه ای بنویسند. به همین ترتیب شهرداری تهران هم به لحاظ عمرانی و هم از نظر فرهنگی می تواند در کل کشور اثرگذار باشد.

رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در توضیح فعالیت های این مرکز گفت: ما در این مرکز همزمان مشغول به انجام بیست پروژه هستیم. از این تعداد یازده دانشنامه در دست تألیف است که سه دانشنامه آن، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی به زبان فارسی و عربی و انگلیسی است. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی به زبان انگلیسی تحت عنوان اسلامیکا توسط موسسه  اسماعیلی در لندن ترجمه می شود و در انتشارات بریل که ناشر آثار استشراقی است چاپ و در دنیا پخش می شود. اسلامیکا که تا کنون پنج جلد آن منتشر و جلد ششم نیز به زود چاپ می شود در دنیا محل مراجعۀ خیلی از اساتید است و مشهور است که برای ایران شناسی و شیعه شناسی، مراجعه به این دائرةالمعارف از اهمیت خاصی برخوردار است.

همچنین، مشغول نوشتن دانشنامه های دیگر از جمله دانشنامۀ حقوق ایران، دانشنامۀ خلیج فارس هستیم. یکی از کارهایی که ما انجام دادیم تألیف و انتشار تاریخ جامع در بیست جلد است و اکنون در حال ویرایش دوم آن هستیم.جغرافیای جامع ایران در پنج جلد نوشته شده  وبرای چاپ آماده شده است.

به منظور مبارزه با اندیشه های جدایی طلبانه تاریخ و فرهنگ آذربایجان، تاریخ و فرهنگ کردستان در دست تألیف است. نیز به دنبال این هستیم که برای خوزستان، سیستان بلوچستان و دیگر مناطق و شهرهای بزرگ هم دانشنامه بنویسم و فرهنگ این مناطق و شهرها را هم حفظ کنیم.

از دیگر دانشنامه ها، دانشنامۀ دانشنامۀ تهران بزرگ است ؛ دوجلد اول این دانشنامه  مربوط به شمیرانات است  که منتشر شده و دوجلد دیگر از آن را تهیه کرده ایم ویک جلد آن امسال چاپ می شود. از دانشنامۀ تهران بزرگ بسیار استقبال شد. بسیاری از آثار تاریخی ما در حال از بین رفتن است، تغییراتی که انجام می گیرد باعث از بین رفتن بسیاری نقاط می شود، ما می بایست این فرهنگ و این سابقه را نگه داریم. من پیشنهاداتی در زمینۀ فرهنگی دارم که می توانم با آقای الویری در میان بگذارم به طور مثال می توانیم مرکز اسنادی ویژه معماری تهران به وجود آوریم که تمام سوابق تاریخی ساختمانها در آنجا جمع شود و مجموعه ای از عکسها در آنجا فراهم شود. من پیشنهاد دارم که برای نمای ساختمانها شورای شهر یک اصول و ضوابطی را تعریف کند. شورای شهر در زمینۀ فرهنگی کارهای بسیاری می تواند انجام دهد.

آقای موسوی بجنوردی در معرفی کتابخانۀ مرکز گفت: کتابخانۀ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، با حدود نهصدهزار جلد کتاب در زمینۀ اسلام شناسی و ایران شناسی شاید مجهزترین کتابخانۀ تخصصی کشور است. 128 مجموعه به کتابخانۀ مرکز اهدا شده است  که برخی از مجموعه ها مثل مجموعۀ ایرج افشار، بسیار عظیم و منحصر به فرد و در تاریخ فرهنگی کشور بی نظیر است. استقبالی که در سپردن مجموعه ها به اینجا می شود بی سابقه است. گاهی می خواهند کتابخانۀ استادی را به مرکز اهداء کنند من به آنها پیشنهاد می کنم که مجموعه را در همان شهری برپا کنند که استاد از ان برخاسته است و اساتید را در شهر های خودشان به خاک سپارند تا میراث فرهنگی و شناسنامه فرهنگی شهر خود شوند. مانند پروفسور گنجی پدر جغرافیای ایران که در شهر خودش به خاک سپرده شد و مدفن او مانند مزار شده است و مردم به دانشمندی که از شهرشان برخاسته بسیار احترام می گذارند.

مرتضی الویری ضمن تشکر از آقای موسوی بجنوردی گفت: جناب آقای بجنوردی در رژیم گذشته محکوم به اعدام و بعد محکوم به حبس ابد شدند، بعد از انقلاب منشاء خدمات بزرگی شدند که مهمترین آنها همین مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی است. مجموعه ای که در ایران جایش خالی بود و به همت آقای موسوی بجنوردی و جمعی از دوستانشان پایه ریزی شد و تا این مرحله جلو آمد.

دانشنامۀ تهران بزرگ با فعالیت های شورای شهر بسیار مرتبط است و ما سعی می کینیم در کمیسیون فرهنگی اجتماعی شورای شهر این مجموعه را تعریف کنیم تا هر چه زودتربه نتیجه مطلوب برسد و این مجموعه فراهم آید.

در ادامۀ نشست، اعضاء شورای شورا پیشنهادات و پرسش‌های خود را با رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در میان گذاشتند.

 آرش میلانی از اعضاء شورای شهر تهران با طرح پرسشی گفت: یکی از بحثهایی که بخصوص در بحث آموزش و پرورش داریم دسترسی به اطلاعات برای کودکان و نوجوانان است. دائرةالمعارف با توجه به تجربه شخصی در سطح نخبگی است. چه اقدامی در مرکز تعریف شده تا دسترسی کودکان و نوجوانان به دائرةالمعارف به عنوان منبع پژوهش امکان پذیر باشد و افزایش پیدا کند؟  سوال دیگر من دربارۀ دسترسی به مطبوعات است. در واقع بخش عمده ای از فرهنگ شهری و اجتماعی ما در مطبوعات منعکس می شود و متاسفانه در کشور ما، آرشیوهای خوبی در دسترس نداریم. به طور مثال در خارج از کشور دانشگاه منچستر دسترسی رایگان به دو، سه مقطع از روزنامه های کشورش ایجاد کرده است. اگر دائرةالمعارف بتواند در این کار پیشقدم شود، در پیشبرد پژوهش به خصوص در حوزۀ شهری می تواند بسیار مؤثر باشد.

رئیس مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی در پاسخ آرش میلانی گفت:  مرکز دائرةالمعارف مبتنی بر تحقیقات آکادمیک است بنابراین ما نمی توانیم برای کودکان کاری بکنیم. این دقیقا کاری است که شهرداری باید انجام دهد. شهرداری در فرهنگسراهایی که تشکیل داده کتابخانه های تخصصی برای کودکان درست کند. ما می توانیم به عنوان مشاور در مورد مباحث فرهنگی به عنوان کسانی که صاحب نظر هستیم مورد مشورت شورای شهر و شهرداری قرار گیریم؛اما نمی توانیم نقش شهرداری را ایفا کنیم . هر کسی در رشته ای تخصص دارد وکار ما هم در اینجا نوشتن دانشنامه است. در واقع ما مرجع نویس هستیم. تمام تحقیقات علمی در زمینۀ علوم انسانی که در کشور انجام می گیرد می تواند متکی به ما باشد و از ثمرات تحقیقات ما بهره برد.

این مرکز در کشور بزرگترین مرکز پژوهشی و تحقیقی است وخوشبختانه در شهر تهران واقع شده است. شما وظیفه دارید که فرهنگ شهر را توسعه دهید پس بنابراین به یک معنا ما زیر نظر شورای شهر تهران هم هستیم چون مسئولیت فرهنگی شهر با شماست ما هم کوتاهی نمی کنیم.دربارۀ مجلات باید بگویم که مجموعه مجلاتی که در کتابخانه ملی داریم خیلی خوب است اما مجموعه مجلات مرکز دائرةالمعارف بسیار غنی است و ما در جهت غنای بیشتر این مجموعه گام بر می داریم.

الهام فخاری با اشاره به الگوهای همکاری اظهار کرد: یرای من باعث افتخار است که یک چریک سابق یک کار فرهنگی ماندگار و به دور از خشونت را پایه ریزی کرد، سر و سامان داد تا ارزشمندترین مجموعه دائرةالمعارف جهانی اسلام شکل گیرد. در مورد بحث دانشنامه خوانی و آموزش در موزه ها، پپیشنهاد بنده این است که الگوی همکاری شبکه ای را برای ارتباط نهادهای تخصصی مثل دائرةالمعارف با نهادهای آموزشی و نهادهای فرهنگسازی بکار بریم و از این طریق مردم با این نهادها مرتبط شوند. در عین حال در حوزه تخصصی و تمرکز کار علمی مجموعه لطمه ای وارد نمی شود. امیدوارم استفاده از الگوهای تعاملی بتواند در خدمات رسانی هر چه بیشتر و بهتر به نسل جوان  کمک کند.

در ادامه ناهید خداکرمی پرسید: ساختار مرکز از نظر تأمین منابع چه از نظر منابع محتوایی و چه منابع مالی به چه صورت است و چه تفاوتی در عملکردش با سایر سازمان های مشابه مانند فرهنگستان علوم دارد؟ آیا همپوشانی و ارتباط خاصی بین شما و اینگونه نهادها به لحاظ علمی و جلوگیری از دوباره کاری وجود دارد؟

آقای موسوی بجنوردی گفت: اینجا یک سازمان غیر دولتی و از لحاظ قانونی یک سازمان غیر انتفاعی است که اموال آن غیر شخصی است و به ارث نمی رسد. در واقع اموال آن به مثابه اموال عمومی است به طور مثال اگر بخواهیم اینجا را تعطیل کنیم هیأت امنای آن تصویب می کند که اموالش به کجا سپرده شود. باید همیشه یا خودش کارش را انجام دهد یا به یک سازمان مشابه واگذار شود. اما اداره اش غیر دولتی است. هر سال از ردیف جدول 17، و از ردیف کمکها بودجه ای دولتی به این مرکز تعلق می گیرد و حدود 60 تا 70 درصد مخارج ما را دولت با بودجه ای که در مجلس تصویب می کند تأمین می کند. در مجموع اگر بخواهید بدانید دست ما تنگ است.

 دربارۀ منابع علمی، نهایت تلاشمان را به کار می بریم تا منابع تحقیق را جمع آوری کنیم. در آغاز کار همۀ متخصصین به ما می گفتند شما به دو دلیل نمی توانید این کار را انجام دهید یک اینکه منابع تحقیق را نداریم دیگر اینکه در همۀ رشته ها متخصص نداریم. من روی این دو کمبود برنامه ریزی کردم ابتدا منابع تحقیق را جمع آوری کردیم.در اینجا بیش از دویست هزار جلد کتاب فتوکپی وجود دارد. ما منابع نایاب و کمیاب را به طریقی پیدا کردیم و فتوکپی کردیم کوشش کردیم آثار استشراقی و مجلات علمی را جمع آوری کنیم چون خاورشناسان در زمینۀ ایران شناسی و اسلام شناسی بسیار کار کرده اند و نباید کار آنها را نادیده بگیریم باید مطالعات آنها را مورد مراجعه، مطالعه ومقایسه قرار دهیم. این مستلزم یک تشکیلات عظیم بود که بتواند منابع را شناسایی و جمع آوری کند، کار بسیار مشکلی بود و بعد از سی و چهار سال خود را هنوز در آغاز راه می بینیم. برای اینکه ایران غنی ترین کتابخانۀ جهان را با سی میلیون جلد کتاب داشته باشد به هزینه ای معادل سه میلیارد دلار نیاز دارد، اما در زمینه های فرهنگی من آن بلندپروازی لازم را در مسئولین نمی بینم.

مجید فراهانی گفت: سعی کردم کتابهایی را که دربارۀ شهر تهران نوشته شده راجمع آوری کنم. بیش از صد جلد کتاب در این حوزه به صورت پراکنده نوشته شده است در صورت امکان گزارشی از روند نوشتن دانشنامۀ تهران بزرگ بدهید تا در جریان این کار بزرگ قرار گیریم. جای یک کار جامع که بتواند از منابع تحقیق پراکنده جلوگیری کند خالی است. ما تهران را دوست داریم و به عنوان شورای شهر تهران یکی از مهمترین کارهایی که بتوانیم به آن افتخار کنیم اینست که بگوییم در زمان ما تهرانیکا نوشته شد و هر محقق و پژوهشگری که می خواهد در ایران و جهان در خصوص تهران اطلاعات کسب کند می تواند به این دائرةالمعارف رجوع کند. کار ارزشمندی است که امیدوارم توسط جنابعالی در دورۀ ما اتفاق بیفتد.

اغلب دائرةالمعارفهای دنیا امروز از ابزارهای نوین هوشمندسازی استفاده می کنند، علاقمندیم بدانیم در این زمینه چه کارهایی در مرکز  صورت گرفته و مطلب آخر اینکه شما از باسابقه های کار سیاسی در ایران هستید و جزء اولین موسس احزاب اسلامی هستید و حزب ملل اسلامی توسط خود جنابعالی تاسیس شد به واسطه همین مسئله دستگیر شدید و تا پای اعدام هم رفتید اگر نامه های ژان پل سارتر و نامه های کنفدراسیون و سایر پیگیری ها نبود ایران اسلامی از وجود شما محروم بود. راجع به بحث احزاب می خواستم بفرمایید که مجموعۀ دائرةالمعارف بزرگ اسلامی کاری کرده است؟ و به هر حال یکی از مشکلات در جامعۀ امروز ما عدم تثبیت احزاب در جایگاه سیاسی کشور در حوزه تصمیم گیری است و شاید خیلی خوب باشد  - با توجه به سوابق ارزشمندی که در این زمینه داشته اید -  در این حوزه کار تحقیقی و پژوهشی انجام گیرد.

سپس شهربانوامانی گفت: تهران بسیار نامتوازن است. حتی وقتی خواستند مدرنیته را در تهران ایجاد کنند، یک شهر بی هویت سردرگم که از هر طرف نگاه کنی هیچ پیوند و پیوستگی فرهنگی وجود ندارد و تهرانی نمی داند بالاخره چه چیزی را می تواند بگوید که مال تهران است. در اندرون و بیرون ساختمانها هیچ بخشی با بخش دیگر سازگاری ندارد. اقوام مختلف در تهران هستند. آیا می توانیم از مجموعه شما انتظار داشته باشیم که در برنامه ریزی برای چهار سال پیش رو ما را یاری کند؟ آیا با استفاده از دانش و زحماتی که در این چند سال کشیده اید می توانید به شورا کمک کنید تا این هویت را احیا کنیم و تهران را دوست بداریم مخصوصا نسل جوان و بچه هایی که در تهران هستند تهران را مال خود بدانند و بتوانیم این پیوند را  به وجود آوریم؟

خانم زهرا صدر اعظم نوری در ادامه گفت: دوستان به مطالب زیادی اشاره کردند. در اینجا نکته ای قابل تأنی است. در تهران دو گروه از مردم ساکن هستند اول تهرانی های اصیل و دوم  کسانی که از سراسر ایران به این شهرآمده اند و در اثر سالها سکونت در این محیط تهرانی شده اند. چالشها و مشکلات زیادی در تهران وجود داردکه باعث شده برخی از ساکنین نسبت به این شهر علقه ندارند و علاقمندند به هر دلیلی اگر شرایط فراهم شود از این شهر بروند. باید تلاش کنیم که آنها را به این شهر برگردانیم تهران باید مثل بقیه شهرهای کشور دارای علقه و تعصب باشد. یک شیرازی، اصفهانی و.... علاقه ی خاصی به شهرخود  دارد و با افتخار از شهرش صحبت می کند. ما هم باید تلاش کنیم تا به این نقطه برسیم وظیفۀ شورای شهر هم این است که تهران را خوب معرفی کند و ظرفیتها، پتانسیل ها و ویژگی ها و تاریخ تهران را به خوبی اطلاع دهد. این از کارهای خوبی است  که آقای مسجدجامعی کردند و حداقل در طول مدتی که در شورا بودند تلاش کردند به بهانه های مختلف این کار را انجام دهند از تهران گردی بگیرید تا نوشتن و کارهای مختلف. دانشنامۀ تهران بزرگ، درست است که کار در سطح آکادمیک و خاص است اما پیشنهاد من این است از ظرفیت شورای شهر تهران استفاده کنیم و ببینیم چگونه امکان دارد که این اطلاعات را در قالبهایی تدوین کنیم که تهرانیها بتوانند از آن برخوردار باشند ما همۀ شهروندان تهرانی مدّ نظرمان است. چگونه می شود مردم تهران را در جریان این اطلاعات خوب و تاریخی قرار دهیم؟

و پرسش دیگر من این است که میزان بهره برداری و میزان بهره مندی از امکانات اینجا چقدر است؟ به لحاظ آماری می خواستم بدانم که شما در اینجا چگونه عمل می کنید.

ابراهیم امینی با اشاره به مشکلات پژوهشی در کشور گفت: : یک دست صدا ندارد چه در عرصۀ اقتصادی چه در عرصۀ سیاسی و چه در عرصۀ فرهنگی کار باید گروهی انجام شود تا نتیجۀ خوب آن عاید جامعه شود. در زمینۀ پژوهشی متاسفانه در مملکت ما روال بر این بوده هر کسی فکری و اندیشه ای داشته دست به قلم میشده و مطالبی را می نوشته اینکه کارهای پژوهشی به صورت گروهی و در قالب دائرةالمعارف انجام شود کمتر اتفاق افتادهاست.  یکی از مواردی که باید آموزش داده شود فرهنگ استفاده از دائرةالمعارف ها از طریق جا انداختن خریداری دائرةالمعارف ها در مراکز علمی و پژوهشی کشور و استفاده از آنها توسط دانشجویان و اساتید است.

در ادامۀ نشست محمد جواد حقشناس گفت: از زمستان سال 62 بود که این بنای خیر پایه گذاری شد. روز به روز هم این نهال بزرگتر و تنومندتر شد و امروز تبدیل شده به یکی از حوزه هایی که تهران و ایران می تواند به آن ببالد. به شما و تهرانی ها باید تبریک گفت بابت کار بزرگی که اینجا پا گرفت و  اگر حمایتهای بیشتری از ان صورت می گرفت این جایگاه امروز می توانست رفیعتر باشد. به نظر من قدر این حوزه به قدری که بایسته بود شناخته نشد. با شناختی که روی دوستان خوبم در شورا دارم فکر می کنم که این شورا یکی از مدافعین و یکی از همراهان و پیگیری کنندگان این کار بزرگ خواهند بود درتهران در 14 سال گذشته بیشتر رویکرد سخت افزارانه بوده، ما رویکردمان نرم افزاری است و حضور شما می تواند به ادارۀ شهر کمک کند و از سرمایه های بزرگ امروز ماست در حوزه های مختلف کارهای بزرگی انجام داده اید.یکی از کارهای شما جذب  اساتیدی بود که در اول انقلاب بعضا دچار عصبانتهای اول انقلاب شدند که به شدت قابل قدردانی است. در اینجا 20 کار بزرگ شکل گرفته می خواستم بگویم که  فقط تهران نیست کاری که شما درباره آذربایجان، کردها،ایران باستان و غیره انجانم دمی دهید همه احتیاج به حمایت دارد امیدوارم بتوانیم این مجموعه را سال به سال بزرگتر و پررونق تر ببینیم.

حسن خلیل آبادی اظهار داشت: ری بیش از هفت هزار سال سابقه تاریخی دارد امیدوارم که تهران و ری و شمیران هر سه مورد توجه قرار گیرد و یک مطلب درباره خود تهران اینکه در تهران خرده فرهنگهایی شکل گرفته که خیلی تعلق خاطر به شهر تهران ندارند. اگر بتوانیم یکپارچگی هویتی به شهر تهران بدهیم کاری ماندگار انجام داده ایم.

دکتر علی کرم‌همدانی سر ویراستار دانشنامۀ تهران بزرگ در توضیح و معرفی این دانشنامه گفت: دانشنامه تهران یکی از چندین طرح های پژوهشی است که در این مرکز در حال تدوین است و از چند سال گذشته فارغ از اینکه چه انگیزه هایی وجود داشت به خاطر ویژگیهایی که شهر تهران دارد - شهری که بیش از 200 سال پایتخت است -   تهران وقتی پایتخت شده  حدود 500 هزارنفر جمعیت داشت، از سایر نقاط ایران به آن مهاجرت شده و گسترش تهران همراه با مهاجرت مردم از سایر نواحی ایران به آن صورت گرفته است. یکی از ویژگیهای تهران همین وجود خرده فرهنگهاست. خرده فرهنگها در دوره قاجار و پهلوی دارای یک هویت تهرانی برای خودشان شدند. کسانی که در اینجا حاضر هستند  پدرانشان به تهران آمدند و در این شهر ساکن شدند و قدیمی تر از همه از میان جمع فکر می کنم  آقای مسجد جامعی باشند که با آمدن میرزا مسیح به تهران در زمان فتحعلیشاه عملا تهرانی شدند.

از ویژگیهای دیگر تهران این است که از سال 1284 ه.ق که حصار شاه طهماسبی برچیده شد تهران رو به گسترش گذاشت  و روستاهای اطرافش را در خودش مستحیل کرد و این روستاها تبدیل به محله هایی از شهر شد. شما اگر اولین آمار رسمی در سال 1335 را ببینید ما در اطراف تهران بیش از 110 روستا داشتیم. امروزه از آن روستاها هیچ خبری نیست. این روستاها وابسته به چند حوزۀ مشخص فرهنگی است . نواحی شمالی تهران که شمیران خوانده می شده دارای فرهنگ خودش بوده یک فرهنگ حدفاصل فرهنگ طبری و فرهنگ نواحی مرکزی ایران که هنوز تتمۀ آن فرهنگ باقی است و آن رامی شود دید. یکی از ضرورتهای دانشنامه جمع آوری اطلاعاتی است که امروزه از طریق کسانی که بالای 60 سال عمر دارند در دسترس است  ولی بعد از اینها ما دیگر این  اطلاعات را نخواهیم داشت.

یکی دیگر از حوزه های فرهنگی که روستاها به آن متعلق بودند، حوزۀ ری با سابقه ده هزار سال سکونت انسان در چشمه علی که یکی از قدیمی ترین سکونتگاههای انسان است. زمانی که انسان دست از شکار می کشد و از کوه وارد دشت می شود یکی از قدیمی ترینها نواحی اطراف چشمه علی است.

یکی دیگر از مناطقی که علایق فرهنگی به گونه ای متفاوت بوده حوزۀ کن است که در دورۀ قاجاریه از شمیران بنا به دلایلی جدا شد. به این خاطر که تهران رشد لجام گسیخته ای داشته و بسیار ی از روستاها را در دوره پهلوی به بعد در خودش بلعیده و با توجه به اینکه عرض کردم این روستاها تقریبا متعلق به سه حوزۀ فرهنگی بوده دانشنامۀ تهران را به سه بخش تقسیم کردیم. بخش اول شمیران که مداخل خاص خودش را دارد از حرف الف تا یاء تألیف شده و ربطی به تهران ندارد. بخش دوم بافت مسکونی تهران است و بخش سوم بخش ری است و یکی از مشکلات ما همین بود که چگونه ری را در تهران بگنجانیم چرا که تا 200 سال گذشته یا حداقل تا قرن دهم، تهران وابسته به ری بود ولی با مرکزیت پیدا کردن تهران، تهران جای ری را گرفت. به خاطر اینکه اهمیت ری را نشان دهیم و آن هویتی را که داشته جایی ثبت کنیم این سه بخش را تعریف کردیم.

بخش شمیران حدود 1300 مدخلدارد. 1300 موضوع درباره شمیران در دو جلد تألیف شده است. بخش تهران حدود 6000 مدخل خواهد داشت. یعنی دربارۀ مسائل تهران ما باید 6000 مقاله بنویسیم. تقریبا دو جلدش آماده است که اگر مرکز مشکلات مالی نداشته باشد امسال آمادۀ چاپ می شود. بخش ری هم شامل 3000 مدخل است. سه هزار عنوان باید دربارۀ ری نوشته شود. این کاری بسیار بزرگ است و تا کنون دربارۀ یک شهر اینطور تمرکز صورت نگرفته که دانشنامه ای با بیش از ده هزار موضوع داشته باشد. ما سعی کردیم که به همۀ جوانب تهران بپردازیم. دانشنامه نویسی هم زمان بر است و هم پر هزینه این حجم از کار نیاز به هزینه و پشتوانه دارد و این کار از عهده یک نفر و دو نفر ساخته نیست این یک کار گروهی است که نیاز به پشتیبانی مالی دارد . اگر این پشتیبانی مالی صورت گیرد قطعا کار با سرعت بیشتری پیش می رود و یک اثر ماندگاری در زمینۀ تهران به جا می ماند که آیندگان می توانند از آن استفاده کنند.

در انتهای این نشست، بابایی- مدیر مرکز همایش‌های رایزن - گفت: با توجه به اینکه اعضای شورای شهر پنجم فرهنگی هستند و با مرکزدائرةالمعارف و فعالیت های آن آشنا هستند؛ امید است که از آن حمایت کنند. دیگر اینکه ما در تهران مراکز همایش و کنفرانس های خوب کم داریم امیدواریم شورای شهر باعث ایجاد و ساخت چنین مراکزی شود.

در پایان این دیدار اعضای شورای شهر تهران از بخش های مختلف مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی و کتابخانۀ این مرکز دیدن کردند.