منظومه ای پهلوانی از سده پنجم هجری / سجاد آیدنلو

1395/8/11 ۰۹:۱۰

در میان پهلوانان سیستان (منظور رستم و نیاکان و فرزندان و فرزندزادگان او) غیر از خود تهمتن ظاهراً بیشترین و مفصل ترین داستان ها دربارۀ فرامرز، پسر و برزو نوۀ رستم است. تصریح متن کهنی مانند تاریخ سیستان به این که اخبار فرامرز جداگانه دوازده مجلد است» نشان می دهد که روایات باستانی مربوط به فرامرز احتمالاً بیش از آن چیزی بوده که فعلاً به دست ما رسیده است.

فرامرزنامۀ بزرگ، از سراینده ای ناشناس در اواخر قرن پنجم هجری. به کوشش ماریولین فان زوتفن و ابوالفضل خطیبی. تهران: سخن، 1394. هشتاد و شش + 388 ص،550000 ریال.

در میان پهلوانان سیستان (منظور رستم و نیاکان و فرزندان و فرزندزادگان او) غیر از خود تهمتن ظاهراً بیشترین و مفصل ترین داستان ها دربارۀ فرامرز، پسر و برزو نوۀ رستم است. تصریح متن کهنی مانند تاریخ سیستان به این که اخبار فرامرز جداگانه دوازده مجلد است» نشان می دهد که روایات باستانی مربوط به فرامرز احتمالاً بیش از آن چیزی بوده که فعلاً به دست ما رسیده است. مجموع روایات موجود دربارۀ این پهلوان نامدار در شاهنامه، برخی منابع ادبی و تاریخی فارسی و عربی مانند (غرر اخبار ثعالبی، تاریخ بلعمی، نزهت نامۀ علایی، مجمل التواریخ و تاریخ سیستان)، شماری از منظومه های پهلوانی پس از شاهنامه (به ویژه فرامرزنامه ها) و روایات نقالی یا شفاهی – عامیانه آمده است. نقش و حضور فرامرز در شاهنامه اندک است اما در منظومه های پهلوانی نظیر بهمن نامه و طومارهای نقالی با تفصیل و جزئیات بیشتری به او پرداخته شده.

متن کامل این نوشتار به قلم سجاد آیدنلو است که در شمارۀ جدید جهان کتاب (سال بيست و يكم شماره 7-8 پياپي 330 ، مهر - آبان 1395) منتشر شده است.

دریافت مقاله

منبع: میراث مکتوب