1395/6/1 ۱۰:۳۰
همزمان با روز جهانی مسجد و بزرگداشت آن، کتاب‌های منتشر شده در حوزه نقش مساجد در تاریخ انقلاب اسلامی معرفی شد.
به مناسبت روز جهانی مسجد؛ دیدگاه آیت‌الله طالقانی درباره نقش مسجد
روابط عمومی مرکز اسناد انقلاب اسلامی این کتاب‌ها را با عناوین «نقش مساجد و دانشگاه‌ها در پیروزی انقلاب اسلامی (مقالات اسنادی)»، «نقش مسجد در پیروزی انقلاب اسلامی (به روایت اسناد)»، «مساجد بازار تهران در نهضت امام خمینی (تاریخ شفاهی مسجد سلطانی، سید عزیزالله و مسجد آذربایجانی‌ها)»، «مبارزات روحانیون و وعاظ مساجد به روایت اسناد»، «تاریخ شفاهی مسجد همت تجریش»،«تاریخ شفاهی مسجد ارک تهران»، «تاریخ شفاهی مسجد جلیلی» و«تاریخ شفاهی مسجد هدایت» برای علاقه‌مندان معرفی می‌کند.
نقش مساجد و دانشگاه‌ها در پیروزی انقلاب اسلامی (مقالات اسنادی)
«نقش مساجد و دانشگاه‌ها در پیروزی انقلاب اسلامی (مقالات اسنادی)» نوشته آقایان سلیمی میزبانی و صدری با 334 صفحه و شمارگان 2000جلد در سال 1383 منتشر شده است. فعالیت‌های مختلف مبارزین در مساجد (نمازجماعت، سخنرانی و ارشاد و تبلیغ، تجهیز مبارزان انقلابی و اطلاع‌رسانی در دوران نهضت) این نهاد مقدس را به عنوان اصلی‌ترین پایگاه نهضت قرار داد و مسجد توانست نقش دیرینه خود را بازیابد که در اسناد و مدارک ساواک به خوبی نمایان است. دانشگاه نیز مرکز توجه جوانان و حضور مبارزین بود. فعالیت‌های جوانان انقلابی در این دو مرکز، رژیم را بر آن داشت تا به طرح و برنامه‌ریزی برای کنترل و مراقبت از این دو نهاد مقدس و انحراف حرکت‌های فرهنگی و سیاسی جوانان اقدام کند.
نقش مسجد در پیروزی انقلاب اسلامی (به روایت اسناد)
کتاب «نقش مسجد در پیروزی انقلاب اسلامی (به روایت اسناد)» نوشته خیرالله خیری اصل در سال 1393 با 308 صفحه و شمارگان 1500 جلد به چاپ رسیده است. در این اثرآمده است: نقش و کارکرد مسجد از نقش و کارکرد مرجعیت و علمای شیعه جدا نبود. در این کانون‌های مهم است که پیام مرجعیت مبارز ـ حضرت امام خمینی ـ به توده‌ی مردم مسلمان منتقل می‌گردید. حضور مداوم در مساجد و ایراد سخنرانی‌های انقلابی بخش مهمی از مبارزات علمای انقلابی چون استاد شهید مطهری، شهید حجت‌الاسلام محلاتی، مرحوم حجت‌الاسلام فلسفی، شهید دکتر مفتح، شهید دکتر باهنر و آیت‌الله خامنه‌‌ای مقام معظم رهبری به‌حساب می‌آید.
مساجد بازار تهران در نهضت امام خمینی (تاریخ شفاهی مسجد سلطانی، سید عزیزالله و مسجد آذربایجانی‌ها)
«مساجد بازار تهران در نهضت امام خمینی (تاریخ شفاهی مسجد سلطانی، سید عزیزالله و مسجد آذربایجانی‌ها» با 336 صفحه و شمارگان 2000 جلد در زمستان 1383 چاپ شده است. فرشید مهری این کتاب را به تحریر درآورده است. این اثر به بررسی نقش و عملکرد سه مسجد امام خمینی، عزیزالله و شیخ عبدالحسین در جریان شکل‌گیری مبارزات مردمی علیه حکومت پهلوی بویژه در مقاطع حساسی همچون کودتای 28 مرداد 1332 هجری شمسی، نهضت حضرت امام خمینی و قیام پانزده خرداد، تا پیروزی انقلاب اسلامی می‌پردازد. کتاب در سه بخش تنظیم شده است؛ بخش اول، به مسجد شاه سابق اختصاص دارد که شامل سه فصل ‹‹پیشینه‌ی تاریخی و فعالیت‌های اجتماعی›› ، ‹‹ از مشروطه تا نهضت اسلامی›› و ‹‹نهضت اسلامی›› می‌باشد. بخش دوم، به بررسی نقش و عملکرد مسجد سید عزیزالله در نهضت اسلامی به رهبری حضرت امام می‌پردازد. بخش سوم نیز به بررسی جایگاه و نقش مسجد شیخ عبدالحسین (مسجد آذربایجانی‌ها) اختصاص دارد. در پژوهش تاریخ شفاهی حاضر، نقش این سه مسجد مهم در جریان نهضت، بویژه دوره‌ی اول آن؛ از 1341 هجری شمسی، در پرتو خاطرات شفاهی و اسناد و منابع مکتوب بررسی شده است .
مبارزات روحانیون و وعاظ مساجد به روایت اسناد
«مبارزات روحانیون و وعاظ مساجد به روایت اسناد» نوشته حشمت الله سلیمی با 568 صفحه و شمارگان 2000 جلد در سال 1386 به بازار عرضه شده است.در کتاب می‌خوانیم: با بررسی اسناد بر جای مانده از ساواک درباره‌ی فعالیت‌های علما و روحانیون درامر سخنرانی و تبلیغ مبانی فکری امام خمینی در مراکز و مساجد مختلف کشور، اهمیت نقش این روحانیون به همراه واهمه‌ی رژیم پهلوی از این امر به روشنی قابل مشاهده است. در این اثر سعی شده است با تکیه بر اسناد موجود در آرشیو مرکز اسناد انقلاب اسلامی و منابع و مآخذی که به طور مستقیم به مبارزات وعاظ و روحانیون پرداخته‌اند ، زوایای پنهان مبارزات آنان روشن شود و مورد بازشناسی قرار گیرد.
تاریخ شفاهی مسجد همت تجریش
کتاب «تاریخ شفاهی مسجد همت تجریش» در 204 صفحه و شمارگان1000 جلد در سال 1386 به قلم محمود طاهراحمدی به تدوین رسیده است. یکی از مساجد فعال و تأثیر‌گذار در انقلاب اسلامی «مسجد همت» بود که با داشتن موقعیت جغرافیایی مناسب و فعالیت شخصیت‌های انقلابی همچون آیت‌الله طالقانی و آیت‌الله ملکی نقش مهمی در مبارزه علیه طاغوت پهلوی ایفا کرد. این کتاب سرگذشت مسجد همت را بازگویی کرده و نقش آن در تطور مبارزات نیروهای مذهبی و پیروزی انقلاب اسلامی بررسی می‌کند.
تاریخ شفاهی مسجد ارک تهران
«تاریخ شفاهی مسجد ارک تهران» با تدوین سلیمان حیدری در شمارگان 1500 جلد دراسفند 1385 به چاپ رسیده است. تاریخ شفاهی مسجد ارک تهران با نگاه به تحولات سیاسی و کارکردهای اقتصادی و فرهنگی این مسجد، به بررسی تاثیر آن در بسترسازی انقلاب اسلامی پرداخته است. این پژوهش در سه فصل مجزا به سیر احداث مسجد در دوره قاجاریه، تخریب آن در دوره پهلوی و تلاش علما برای احیای آن؛ فعالیت های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی مسجد از دهه سی تا پیروزی انقلاب اسلامی و موضع گیری رژیم در قبال فعالیت های مسجد برای بسیج نیروهای انقلابی می پردازد.
تاریخ شفاهی مسجد جلیلی
کتاب «تاریخ شفاهی مسجد جلیلی» نوشته پروین قدسی‌زاد در سال 1383 با 184 صفحه و شمارگان 1500 جلد به چاپ رسیده است. در این اثرمی‌خوانیم: مسجد جلیلی یکی از کانون‌های فعال برای سازماندهی مبارزین علیه رژیم پهلوی بود؛ لذا عملکرد مسجد سبب نگرانی ساواک و نظارت شدید آن بر فعالیت اعضای مسجد شد. در این کتاب چگونگی فعالیت مسجد بر پایه خاطرات شفاهی برخی اعضای مسجد در زمینه‌ی سیاسی، آموزشی، خدماتی و نقش آن در فراهم کردن زمینه‌های پیروزی انقلاب اسلامی بررسی شده است و بدین‌گونه سیمای جدیدی برای کسانی که مسجد را فقط محل عبادت می‌دانند، ترسیم شده است.
تاریخ شفاهی مسجد هدایت
«تاریخ شفاهی مسجد هدایت» نوشته جلیل امجدی در بهمن ماه 1387 با شمارگان 2000 جلد روانه بازار شده است. در کتاب چنین آمده است: اهمیت مسجد هدایت به واسطه‌ی امام جماعت آن، یعنی آیت‌الله سیدمحمود طالقانی بوده است. طالقانی زمانی امامت جماعت مسجد هدایت را عهده‌دار شد که این مکان تکیه‌ای بیش نبود و تنها در ایام محرم گشوده و مراسم سوگواری در آن برگزار می‌شد. واقع شدن مسجد هدایت در مجاورت سینما پارک در خیابان استامبول و نزدیکی به لاله‌زار که یکی از مراکز تجمع و تفریح مردم آن روز تهران بود، از دلایل انتخاب این مکان به عنوان پایگاهی برای مبارزه و آموزش و اشاعه‌ی فرهنگ انقلابی اسلامی به‌شمار می‌رفت. آیت‌الله طالقانی به دلیل آزاداندیشی و مخاطب‌شناسی و رویکرد نوگرایانه در اندیشه‌ی دینی، توانست به زودی این مکان کوچک را، کانون توجه اقشار مختلف جامعه به ویژه دانشجویان و دانشگاهیان قرار دهد. آزاداندیشی و مخاطب‌شناسی طالقانی در بیت زیر نهفته است که وی گفته بود آن را بر سردر ورودی مسجد، کنار سینما نصب کنند: متاع کفر و دین، بی‌مشتری نیست گروهی این، گروهی آن پسندند و این خود عامل جذب بسیاری از جوانان گردید. آیت‌الله طالقانی درباره‌ی مسجد پیامبر(ص) می‌گفت: «مسجد پیامبر، هم مکان جهاد بود، هم تعلیم و تربیت و هم مرکز رفع اختلاف؛ فقط یک چیز نبود، مجلس فاتحه نبود.»
منبع: ایلنا
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید