1393/3/25 ۱۱:۱۸
پیوند قرآن و تعالیم عرفانی بسیار استوار است چندان که بررسی و تحلیل تطور عرفان اسلامی و شناخت مبانی و تعالیم آن بدون تبیین این پیوند ممکن نیست و بدون توجه به آن نتیجۀ مطلوبی حاصل نمی شود. بدین سبب سخت ضروری است چگونگی و میزان ارتباط اصول فکری و عملی طریقه های عرفانی در دوره های مختلف بررسی و از این طریق شیوۀ تأثیرپذیری عرفا از قرآن و نحوۀ برداشتهای آنان از آیان قرآن در ترویج عرفان اسلامی تشریح می شود.
یکی از شیوه های که عرفا کوشیده اند میان قرآن و اصول عرفانی خود پیوند برقرار کنند تفسیر و تأویل آیات قرآنی است. بر این اساس در سیر تفسیر قرآن کریم به آرامی شیوه ای شکل گرفت که از دیگر روشهای تفسیری متمایز شد. در این روش تفسیری که امروز «تفسیر عرفانی» خوانده می شود اهل طریقت کوشیده اند واژه ها، اشارات و مفاهیم کلی آیات را متناسب با مبانی عرفانی خود تفسیر کنند. عرفا از این روش ابتدا به صورت پراکنده در متون عرفانی استفاده کردند اما در میان آنها این ضرورت احساس شد که تألیفات مستقلی در تفسیر قرآن فراهم آوردند تا بر اساس آن بتوانند با انسجام بیشتری میان قرآن و تعالیم خود پیوند برقرار کنند.
استناد به احادیث و روایات خاصه روایات منسوب به امام جعفر صادق (ع) یکی از ویژگی های متون و تفاسیر عرفانی است. مؤلفان این آثار به پشتوانۀ این روایات متناسب با اعتقادات و بینش عرفانی خود به تفسیر آیات قرآنی دست یازدیده اند.
روایات پرشماری از حضرت امام جعفر صادق (ع) در موضوعات مختلف در منابع شیعه و سنی نقل شده است. این روایات چندان تعدد و تنوع دارد که عده ای بخشی از آنها را در مجموعه هایی فراهم آورده و صورت تألیف بدانها بخشیده اند. شماری از این مجموعه ها دربردارندۀ روایات تفسیری است که صبغۀ عرفانی دارد و با عنوان «تفسیر قرآن» شهرت یافته است.
کتاب حاضر تصحیح تفسیر عرفانی قرآن منسوب به امام جعفر صادق (ع) است. در این تفسیر به موضوعات و مفاهیمی اشاره شده که در قلمرو سنت اول عرفانی قرار می گیرد. از آراء عرفانی سنت دوم یعنی دیدگاه های ابن عربی و شارحان آثار وی هیچ نشانی دیده نمی شود. این موضوع از آن حکایت می کند که این تفسیر پیش از سدۀ هفتم هجری تألیف شده است.
این تفسیر با یک مقدمه آغاز می شود. مؤلف در مقدمه بعد از حمد و ستایش خداوند از عظمت و جلال وی یاد می کند و از نیاز انسانها به ذات ربوبی و کوشش اصناف مردم برای تقرب به درگاه وی سخن می گوید. مؤلف در آغاز سورۀ حمد راویان این تفسیر را بر می شمارد و چنان که اشاره شد سند روایت متن را به دست می دهد. بعد از آن تفسیر آیات آغاز می شود با ذکر نام سوره های قرآن در تفسیر همه یا بخشی از آیه های آن سوره روایاتی را نقل می کند.
تفسیر عرفانی قرآن منسوب به امام جعفر صادق (ع) تصحیح دکتر مهدی تدین و دکتر سید علی اصغر میرباقری فرد در 824 صفحه، شمارگان 1650 نسخه، قطع وزیری به بهای 450000 ریال از سوی نشر سخن در سال 1393 منتشر شده است.
میراث مکتوب
کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.
کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما
کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور
کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید
ارسال مجدد کد
زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:
قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید
فشردن دکمه ثبت نام به معنی پذیرفتن کلیه قوانین و مقررات تارنما می باشد
کد تایید را وارد نمایید