گفتگو

سجاد صداقت: نام لئو اشتراوس(1973-1899) در تاریخ فلسفه سیاسی غرب نامی بی‌همتا است. این فیلسوف آلمانی از تاثیرگذارترین نظریه‌پردازان فلسفه سیاسی قرن بیستم محسوب می‌شود. روش منحصربه‌فرد و پیچیده اشتراوس در تفسیر آثار و اعتقادات نویسندگان بزرگ و انتقادات وی از مدرنیته باعث شده ‌است اشتراوس و مکتب فکری او مخالفان زیادی نیز داشته باشند. شروین مقیمی، مترجم آثار لئو اشتراوس در گفت‌وگوی پیش‌رو با «فرهیختگان» ضمن تبیین جایگاه و عناصر اندیشه لئو اشتراوس، از نسبت او با فلسفه اسلامی سخن می‌گوید.

«در ۲۳ فروردین ۱۳۳۲ پدرم، کارمند ۳۰ ساله دارایی تبریز که علاقه بسیاری به کتاب خواندن و ادبیات داشت، صاحب دومین پسر شد که من بودم. به یاری او بود که خیلی زودتر از بچه‌های همسن خود به کتابخوانی پرداختم اما تا خواستم از او بیشتر یاد بگیرم و پا به پایش بروم مرا که 10 سالم بود با مادرم و پنج بچه دیگر گذاشت و به خواب ابدی رفت. باقی راه را باید خودم در این برهوت می‌رستم بی‌دست هیچ پالیزبان. روزگار کودکی و نوجوانی به بازی و کار و درس خواندن و کتابخواری گذشت

محسن آزموده / درآمد: تاریخ مسعودی یا چنان كه مشهورتر است، تاریخ بیهقی، نوشته ابوالفضل محمد بن حسین بیهقی (٣٧٠هـ . ش. -٤٥٦هـ . ش. ) از برجسته‌ترین و مهم‌ترین آثار تاریخی ایران در دوره اسلامی است كه مشهور است آنچه از مجلدات سی گانه آن باقی مانده تنها ٥ جلد است كه اختصاصا تاریخ پادشاهی مسعود غزنوی (مرگ ٤٣٢ هـ . ق. ) پسر سلطان محمود غزنوی (٣٦٠-٤٢١ هـ . ق. ) را روایت می‌كند، اگرچه در آن اشاراتی به تاریخ عصر محمود و دوره‌های پیش از آن چون تاریخ صفاریان و سامانیان و خلفای عباسی و ایران عصر ساسانی و... شده است.

در ایتالیا هیچ گاه مردم به اندازه ایران به یاد <دانته> یا <پترارکا> که همدوره <حافظ> بوده‌اند،نیستند باید منابع بیشتری به آموزش رایگان زبان فارسی در دانشکده‌های ایتالیایی اختصاص داد، زیرا این مؤسسات آموزشی از نظر مالی در تنگنا هستند. باید روابطی ایجاد کرد که درهر دانشکده‌ که درس‌ عربی یا ترکی آموخته می‌شود، بتوان فارسی را هم آموزش داد

اد‌بیات شفاهی و عامیانه به خصوص د‌ر این بین اد‌بیات كود‌ك د‌ر تاریخ ما مغفول‌تر از همیشه است، د‌ر نگاهی به این نوع فرهنگ ملی و بومی با د‌كتر جواد‌رسولی،استاد‌د‌انشگاه ، محقق ، مد‌رس د‌انشگاه و د‌بیر انجمن د‌وستی ایران و تاجیكستان كه مقالات و كتاب‌های متعد‌د‌ی د‌ر ایران و خارج از ایران د‌ارند‌به گفت و گو نشسته ایم.

پروفسور ایزوتسو از شخصیت‌های شناخته‌شدة ژاپنی آشنا با فلسفه و عرفان اسلامی در ایران به حساب می‌آید. به نظر جناب شما به عنوان شاگرد ایشان، چرا او به عرفان و فلسفه و جهان اسلام علاقه‌مند شد و در عالم عرفان و فلسفه ایرانی ـ اسلامی چه چیزی دید که او را تا به این اندازه مجذوب خود کرد؟

تری پینکارد برای فیلسوفانِ سنگین‌ وزن مانند ضربه‌‌ های محمد علی کلی است. مانند زنبور به میراثِ ایده ‌آلیسم نیش می ‌زند و مانند پروانه از روی آن پرواز می ‌کند. ‌همین‌ طور به زمینۀ تاریخی ایده ‌آلیسم، تمایز بین ‌استعلایی و ‌متعال، فیشته، شلینگ و افلاطون‌ گرایی طبیعت‌ گرایانه‌ اش بحث می‌ کند. دربارۀ تأثیر او بر رمانتیک‌ ها، هلدرلین و هگل، ایده ‌آلیسم هگلی و مرکزیتِ منطقِ او سخن می‌ گوید و از آن‌ چه بتهوون و واگنر از آن نمایندگی می‌ کنند، و دربارۀ شانسِ ایده‌آلیسم در فضای معاصرِ فلسفی بحث می‌کند.

دوران حکومت پهلوی‌ها برای کشور ایران، سرآغاز دگرگونی‌هایی گسترده بود و چهره جامعه ایرانی را تغییر داد. تصمیمات دولت و سیاستمداران این دوران و نیز ورود تکنولوژی از غرب، تحولاتی گسترده در جامعه ایران به‌ویژه تهران به‌عنوان پایتخت پدید آورد. در دوره پهلوی دوم به‌ویژه پس از جنگ دوم جهانی، هم به دلیل ورود نظامیان خارجی به کشور، هم به علت تغییر چهره جامعه‌جهانی، سبک زندگی مردم و رفتارهای اجتماعی آنان دستخوش دگرگونی‌هایی شد.

در این گفت‌وگو، که شرحی است بر یکی از ابیات مشهور حافظ، استاد مصطفی ملکیان به طرح نکات شایان توجهی پرداخته است؛ از آن جمله، یکی اینکه ضبط «کشتی نشسته» با ذکر دلایلی چند بر ضبط «کشتی شکسته» ترجیح داده شده‌است و دیگر آنکه، بیت با دیدگاه اشاعره مربوط دانسته شده است. طبق این تلقی، ما سخت بازیچه قضا و قدر هستیم و امور بسیار کمتر از آنچه می‌پنداریم در اختیار ما است. وصال الهی نیز، در نهایت، موکول به عنایت و خواست خداوند است.

میلاد دیلم‌صالحی: بیش از یک دهه می‌شود كه موسیقی کلاسیک ایرانی رفته‌رفته از چارچوب اصیل خود خارج شده و می‌توان گفت پایه‌ها و عناصر اصلی خود را از دست داده است. دراین‌بین، عناصری در فرم (ساز و آواز، سازِ تنها) و آنچه به بیان ساز ایرانی (جمله‌بندی، مترِ نوازندگی، سونوریته و...) مربوط می‌شود، دیگر مبنای کار موسیقایی قرار نمی‌گیرد.