جنگ تاریخی مجمع المُروج میان نیروهای غازان ایل خان و مَلِك ناصر در سوریه ‏ی كنونی به دلیل منافع و مصالح سیاسی میان دو طرف درگرفت. ممالیك مصر پس از بیرون آوردن شام و سواحل مدیترانه از دست صلیبیون درصدد تصرف بغداد و بیرون آوردن آن از دست مغول برآمدند. غازان برای دفاع از متصرفات ایلخانان وارد این نبرد شد و در محل مجمع المروج مسلمین را شكست داد و بر شام و فلسطین مستولی شد.

ابوالعَلاء مَعَرّی (به عربی: أبو العلاء المعری) و یا ابوالعلی معری با نام کامل أحمد بن عبد الله بن سلیمان القضاعی التنوخی المعری) (۳۶۳ — ۴۴۹ هجری)، شاعر و فیلسوف عرب، در روز جمعه ۲۷ ربیع الاول سال ۳۶۳ هجری (۹۷۳ میلادی) در شهر معره نعمان در بیست میلی شهر حلب در سوریه به دنیا آمد و در سال ۴۴۹ هجری (۱۰۵۸ میلادی) در همین شهر درگذشت. وی به رهین المحبسین ملقب بود. در سن چهارسالگی مبتلا به بیماری جدری شد و در اثر این بیماری نابینا شد

آیت ‏اللَّه سیدمحسن حكیم در سال 1306 قمری در كشور عراق دیده به جهان گشود. او در تحصیل مدارج عالی علمی از محضر بزرگانی همچون آیات عظام: آخوند خراسانی، میرزای نایینی و آقا ضیاء عراقی كسب فیض كرد. آیت ‏اللَّه حكیم نسبت به مسایل سیاسی و اجتماعی مسلمانان توجه ویژه ‏ای اعمال می ‏نمود و با زمامداران نالایق عراق سر ستیز داشت

آیت ‏اللَّه ابوالمكارم زنجانی در سال 1255 ق در زنجان متولد شد و پس از تحصیلات مقدماتی، برای تكمیل آموخته ‏هایش به حوزه ‏ی نجف رفت و از محضر علمایى چون شیخ مرتضی انصاری بهره‏های فراوان برد. آیت ‏اللَّه ابوالمكارم زنجانی پس از فوت پدرش، مرجعیت امور دینی و شرعی مردم در زادگاه خود را بر عهده گرفت. این عالم گرانقدر در دوران انقلاب مشروطه، همچون دیگر علمای آگاه و مبارز، علیه استبداد حاكم به مبارزه پرداخت. مَخارجُ الرِّضْوان و مِفتاحُ الظَّفَر از جمله آثار این عالم برجسته‏ ی ایرانی است.

از تاریخ و محل تولد و جزئیات زندگی ابن سماك اطلاع دقیقی در دست نیست. همین قدر معلوم است كه او در بغداد می‏زیسته و از محضر مشایخ بسیاری كسب فیض كرده است. وی همچنین علمای بزرگی را در مكتب درس خود پرورش داده كه از آن ‏میان می‏توان حاكم نیشابوری را نام بُرد. از بین آثار ابن سماك كتاب الامالی و نیز تالیفاتی در فضایل اهل بیت پیامبر گرامی اسلام(ص) به جای مانده است.

پس از شهادت امام علی(ع) شیعیان كوفه با امام حسن مجتبی(ع) پسر ارشد آن حضرت بیعت كرده و او را به خلافت برگزیدند. امام، لشگری دوازده هزار نفری به رهبری قیس بن سعد به جنگ معاویه فرستاد و خود روانه‏ ی مداین شد. هنوز بین سپاه امام و معاویه جنگی روی نداده بود كه شایعه‏ ی كشته شدن قیس بن سعد، شیرازه ‏ی سپاه حضرت را از هم گسیخت.

سیدمرتضی عَلَم الهدی که نَسب وی با پنج واسطه به امام هفتم(ع) می‏رسد، در رجب سال 355 ق در بغداد به دنیا آمد. وی که با رؤیای صادقه ‏ی شیخ مفید، به مکتب درس آن شیخ بزرگوار راه یافته بود، به همراه برادرش سیدرضی، خوشه چین معرفت استاد گردید.

علی بن هلال كاتب بغدادی مكنی به ابوالحسن، ملقب به علاءالدین و معروف به ابن بوّاب، از ادبا، فضلا و مشاهیر قرّا و خطاطین و خوشنویسان اوایل قرن پنجم هجری می‏ باشد. وی در حُسن خط و فن كتابتِ نسخ و ثلث بسیار شهره بود و كمتر كسی چون او در این هنر سرآمد است. وفات ابن بوّاب در سال 413 یا 423 قمری در بغداد واقع شد و در جوار احمد بن حنبل دفن گردید.

سامانیان (۲۶۱ - ۳۹۵ ق / ۸۷۴ - ۱۰۰۴ م) یکی از دودمان‌های ایرانی بودند که تقریبا بر تمامی سرزمین‌های خراسان، هیرکان، مکران، سیستان، خوارزم و کرمان حکومت کردند و باعث رشد و شکوفائی زبان فارسی دری شدند. خاندان سامانی از مردم بلخ و از نوادگان بهرام چوبین ساسانی بوده و آیین زردشتی داشتند، سامان خدا بنیان گذار اعلی خانواده از روشناسان محل و فرمانروای بلخ بود .

میرزا حسین خان دانش، مردی فاضل و شاعری با ذوق بود. این شاعر ایرانی بخشی از عمر خویش را در استانبول و آنكارا سپری كرد و تمام این مدت را به تحقیق و تالیف در ادب پارسی گذراند. از آثار دانش می‏توان به دستور زبان فارسی، سرآمدان سخن، درباره‏ ی احوال پانزده نفر از مشاهیر شعر ایران از رودكی تا حافظ و ترجمه ‏ی رباعیات حكیم عمر خیام كه همگی به زبان تركی هستند اشاره كرد.

يك سال پس از سفر تبعيد گونه ‏ي امام رضا(ع) به شهر مرو، حضرت معصومه، خواهر آن امام، به همراه عده ‏اي از برادران خود براي ديدار برادر و تجديد عهد با امام زمان خويش راهي ديار غربت شد. در مسير راه به شهر ساوه رسيدند ولي در آنجا عده ‏اي از مخالفين اهل بيت با مأموران حكومتي همراهي نموده و با همراهان حضرت به نبرد و جنگ پرداختند كه عده ‏اي از همراهان حضرت در اين حادثه غم‏ انگيز به شهادت رسيدند.

در سال 1280 ش (1901 م) ویلیام دارسی، سرمایه‏ دار انگلیسی، موفق به كسب امتیاز بهره ‏برداری و لوله ‏كشی نفت و قیر در سراسر ایران، به غیر از شمال و شرق كشور، به مدت شصت سال گردید. صاحب امتیاز، در تمام مدت قرارداد، از پرداخت مالیات، عوارض و حقوق گمركی برای كلیه اراضی، ماشین آلات و وسایل و مواد لازمی كه وارد كشور می‏ كرد معاف شده بود.

محمد بن علی هروی نحوی ولغوی شهیر، معروف به مؤذن، از ادبای قرن پنجم هجری قمری بوده است. وی دارای آثار قلمی از جمله اَسماءُ الاَسَد، اَسماءُ السَّیف و التَّلویحُ فی شرحِ الفَصیح می‏ باشد. وفات وی در قاهره روی داد.

از محمد بن احمد بن عثمان مشهور به ابیوردی، شاعر و ادیب مشهور، به عنوان شاعری خوش قریحه و لغت‏ شناسی ادیب یاد شده است كه درعلم لغت، حدیث، تاریخ و برخی از علوم دیگر استاد بود. وی در فن كتابت، مهارتی بسزا داشت و كُتُبش هنوز هم از جمله منابع مهم لغت به شمار می‏ رود.

آیت ‏اللَّه سید صدرالدین صدر عاملی فرزند سیداسماعیل در سال 1260 ش (1299 ق) در خانواده‏ای اصیل و مشهور به فضل، ادب و تقوا در كاظمین به دنیا آمد و بعد از عزیمت به كربلا، دروس مقدمات و سطح را فراگرفت. آیت‏ اللَّه صدر در نوزده سالگی راهی نجف اشرف گردید و از محضر آیات عظام: آخوند خراسانی، سید محمد كاظم یزدی و میرزاحسین نایینی بهره‏ مند شد تا به اخذ اجازات اجتهاد از آن بزرگواران نائل شد.