تاریخ در چنین روزی

طغرل، سلطان قدرتمند سلجوقیان با براندازی حكومت غزنویان، ایران را در استیلای خویش قرار داد. او با هجوم به عراق و تصرف بغداد، حكومت شیعی مذهب "آل بویه" را برانداخت و به حمایت خلیفه‏ ی عباسی پرداخت. طغرل تمام حركت‏هایى را كه از سوی مخالفان خلافت در سراسر حكومت اسلامی برخاسته بود، دفع نمود. وی در اواخر عُمر، بغداد را كه به تصرف خلیفه‏ ی فاطمی درآمده بود، آزاد ساخت و القائم بامراللَّه، خلیفه‏ ی عباسی را به قدرت باز گرداند. چون زنِ طغرل در 452 ق درگذشته بود، طغرل دختر خلیفه رابه زنی خواست.

پس از وفات عبدالمطلب جد بزرگوار پیامبر اكرم(ص) ابوطالب سرپرستی آن حضرت را به عهده گرفت و در تمام مراحل، همراه برادرزاده‏ ی خود بود. ابوطالب پس از بعثت پیامبر نیز از یاری حضرت محمد(ص) دست برنداشت و در مقابل مشركان قریش می ‏ایستاد. با رحلت ابوطالب، مشركان، آزار و اذیت بیشتری به پیامبر اسلام وارد كرده و آن حضرت را تحت فشار زیادتری قرار دادند.

دشمنی خاندان اُمَوی و عباسی با اهل ‏بیت از دیرباز وجود داشت. هر كدام از این خاندان جور به نوبه‏ ی خود آزار و اذیت فراوانی به اهل بیت و آل علی(ع) روا داشتند و حتی از به شهادت رساندن امام معصوم ابا نمی‏كردند. وقتی مامون بر مسند قدرت نشست، از نفوذ امام رضا(ع) در میان مردم آگاه بود و چون می‏خواست هم امام را تحت نظر داشته باشد و هم خود را فردی دوستدار اهل بیت نشان دهد تا اقبال عمومی را به خود جلب كند، دستور داد تا امام رضا(ع) را از مدینه به خراسان آوردند و با اصرار فراوان ولایتعهدی خود را به امام، واگذار كرد.

عِزُّالدین ابوالمكارم حمزة بن علی بن زُهرة الحسینی الحَلَبی معروف به ابن زهره، فقیه و متكلم و از دانشمندان مشهور مسلمان، در حلب از شهرهای سوریه به دنیا آمد. او پس از تكمیل تحصیلاتش در حلب و نجف، به مراتب عالی علمی دست یافت. ابن زهره در فقه، اصول، كلام و ادبیات عرب، مهارت و دانش بسیار اندوخت و دانشمندان مشهوری تربیت كرد.

سیدنظام الدین محمد معصوم صفایى ترمذی متخلص به نامی، مورخ و شاعر، در هندوستان به دنیا آمد. اجداد وی از مسلمانان ترمذ بودندو در قندهار افغانستان می ‏زیستند، اما چون پدرش به هند مهاجرت كرد، وی نیز پس از اتمام تحصیلاتش در قندهار، به گجرات هند رفت و به مناصب دیوانی پرداخت. "نامی" از دانشمندان پركارِ زمان خود بود و آثار ارزشمندی چون طِبِّ نامی را به رشته‏ ی تحریر درآورد. وی در 1019 ق در 75 سالگی درگذشت.

تورات، لفظ عربی شده کلمه «تورا» به زبان عبری است که به‌معنای تعلیم و آموزش یا ارشاد است، یهودیان آن را ناموس، شریعت و قانون می‌دانند، اما «تورات» در متداول‌ترین کاربرد، نام پنج سفر کتاب اول عهد عتیق (تورات) و از کتاب مقدس یهودیان است که به "اسفار خمسه" نیز مشهور است. واژه تورات، گاه بر کل "عهد عتیق" اطلاق می‌شود.

محمد بن حسن شریف جعفری، از نوادگان جعفر طیار بود كه از متكلمان شیعه در بغداد به شمار می‏رفت. وی پس از تكمیل مقدمات نزد علمای خاندان خویش، به حوزه‏ ی درس شیخ مفید ملحق گردید و از حواریین و اصحاب خاص استاد شد.

ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز دیلمی طبرستانی معروف به "سَلاَّر"، فقیه بزرگ شیعه و از شاگردان شیخ مفید و سید مرتضی علم الهدی است. شیخ ابوعلی طوسی فرزند شیخ الطائفه، ابوالمكرّم مبارك بن فاخرِ نحوی، ابوالصلاح حَلَبی و ابوالفتح كراجكی و دانشمندان دیگر، از جمله شاگردان این عالم بزرگ به شمار می‏ آیند.

ابومحمد عبداللَّه بن احمد معروف به ابن خَشّاب در سال 492 ق در عراق به دنیا آمد واز كودكی به فراگیری علوم رایج زمان خود پرداخت. ابن خَشّاب به تدریج در رشته ‏های منطق، حدیث، ادب، نحو و لغت مهارت یافت و به تالیف كتب متعدد همت گماشت. شخصیت علمی ابن خشاب از اعتباری كم نظیر برخوردار است و به این سبب او را علامه، حُجَّتِ عَرَب و حجتُ الاسلام خوانده ‏اند.

ابوعبداللَّه، محمد بن محمد بن نُعمان معروف به شیخ مفید، عالم نامی، از مراجع شیعه، فقیه، متكلم، متوفی و مدفون در بغداد، در یازده ذیقعده‏ ی سال 336 ق در روستایى در ده فرسنگی شمالِ بغداد به دنیا آمد. وی در آن جا رشد و نمو كرد و تحصیلات مقدماتی را در زادگاه خود فرا گرفت؛ سپس برای تكمیل معلومات خود به بغداد رفت.