تاریخ در چنین روزی

ظهیر الدین محمد بن میرزا عمر از نوادگان امیرتیمور گوركانی در سال 899 ق، پس از فوت پدر در 11 سالگی وارث حكومت فرغانه در ماوراءُ النَّهر گردید. وی در ابتدا، یازده سال با ملوك ازبك و تاتار جنگید و چون ضعف خود را احساس كرد، رو به كابل و قندهار آورد و پس از تصرف افغانستان، 22 سال در آن نواحی، فرمانروایى نمود. در سال 932 ق برای تسخیر هند راهی این كشور شد و با پیروزی وارد دهلی گردید.

پس از ارغون خان مغول، برادرش گیخاتو كه در زمان او، فرمانروای آسیای صغیر بود به پادشاهی رسید. گیخاتو به سبب آن كه از مرض شفا یافته بود، فرمان آزاد كردن زندانیان را داد و از خزانه‏ ی مملكت، آنچه را كه دستش رسید در بین تهی‏دستان و درباریان تقسیم كرد.

جیووانی پاپینی فیلسوف و نویسنده‌ی معروف ایتالیایى در نهم ژانویه‌ی ۱۸۸۱م در فلورانس ایتالیا به‌دنیا آمد. جیووانی، دوره‌ی كودكی و نوجوانی خود را با تیره‌روزی گذراند اما شیفتگی او در كسب معلومات موجب شد كه بسیار زود به كتابخانه‌ی عمومی روی آورد و بر دانش خود بیفزاید و به‌تدریج استعداد خود را در ادبیات آشكار سازد

ماركو پولو، جهان‏گرد بلند آوازه ایتالیایى در 15سپتامبر سال 1254م در ونیز در ایتالیا به دنیا آمد. وی از نوجوانی شوق دیدار جهان را داشت و همین شور و شوق باعث شد كه سفر تاریخی خود را در 24 آوریل 1271م شروع كند. ماركو پولو در آن زمان هفده ساله بود كه به همراه پدر و عمویش سفر پرماجرا و طولانی خود را به آسیا آغاز كرد. این جهان‏گرد ونیزی در سفر تاریخی 24 ساله خود، از تعدادی از كشورهای آسیا و به ویژه چین دیدن كرد.

حاج سيداسماعيل بن سيد صدرالدين صدر از بزرگ‏ترين علما و مراجع تقليد و طراز اول قرن چهاردهم هجري مي‏ باشد. مراتب علمي و كمالات نفساني او مشهور و مسلم بوده و مورد تاييد است. در شش سالگي و بعد از فوت پدر، در 1262 ق تحت تعليم برادر بزرگ خود معروف به آقامجتهد قرار گرفت. سپس راهي عتبات گرديد و از محضر ميرزا محمدحسن شيرازي و ديگر بزرگان استفاده كرد و به حَسَب تكليف شرعي، در كربلا اقامت گزيد.

میرزا ابوالقاسم موسوی زنجانی فرزند میرزا كاظم، یكی از علمای شیعه‏ی قرن سیزدهم هجری قمری و از شاگردان سیدمحمدباقر، حجت ‏الاسلام رشتی و حاج محمدابراهیم كلباسی بوده است. وی برای تكمیل تحصیلات خود به عتبات عالیات رفت و پس از اتمام دروس به زنجان بازگشت. میرزای زنجانی پس از ورود به زادگاهش، ریاست مذهبی آن شهر را به عهده گرفت و نفوذ بسیاری در میان مردم یافت. از وی بیش از ده دوره اثر ارزشمند بر جای مانده است كه ایضاحُ الدَّلائل فی حساب عِقد الاَنامِل، تخریبُ الاسباب و مَقالیدُ الابواب و... از آن جمله‏ اند. وفات این عالم بزرگوار در سوم جمادی الاول 1293 قمری در زنجان اتفاق افتاد.

علی‏ اكبر بن ملا محمد حسین نهاوندی، در اصل از اهالی نهاوند بود، اما خود در مشهد به دنیا آمد. وی در تهران نزد حاج میرزا حسن آشتیانی و در نجف نزد حاج میرزا حبیب اللَّه رشتی و شریعت اصفهانی تلمذ كرد. نهاوندی در 1328 ق راهی مشهد مقدس گردید و ساكن آن دیار شد. البَیانُ الرَّفیع فی احوال خواجِه ربیع، گلزار اكبری و لاله زار از آثار اوست. سرانجام این عالم ربانی در نودسالگی دار فانی را وداع گفت و در مشهد مقدس به خاك سپرده شد.

ابوالحسن مجدالدین كسایى مَروَزی شاعر قرن چهارم هجری قمری در سال 341 هجری در مرو ولادت یافت و در دوران سلطنت سلطان محمود غزنوی، وی را مدح گفته است. پایان عمر این شاعر در ندامت از مدح سلاطین و اشتغال به شعر زاهدانه و پند و اندرز گذشت. از اشعار موجود او معلوم است كه در ابداع مضامین و بیان معانی نو و توصیفات بدیع و تشبیهات لطیفِ طبیعی، مهارت بسیار و قدرت فراوانی داشت. كسایی مروزی در مدح اهل بیت، اشعاری سروده است و از این اشعار، شیعه بودن وی آشكار می‏گردد.

در زمان سلطنت خسرو پرویز پادشاه ساسانی بر امپراتوری ایران، موریكیوس نیز بر امپراتوری روم حكومت می‏كرد و بین دو امپراتوری، روابط دوستانه ‏ای برقرار بود. در این میان، یكی از سرداران امپراتور روم به نام فوكاس علیه پادشاه روم شورش كرد و پس از كشتن او، خود را امپراتور روم خواند.

علامه شیخ عبدالحسین امینی در سال 1320 ق در تبریز به دنیا آمد. وی علوم ابتدایى و متوسطه را نزد پدر تحصیل كرد. سپس جهت ادامه‏ ی دروس خود راهی نجف اشرف گردید و در درس آیات عظام فیروزآبادی و سیدابوتراب خوانساری شركت كرد.