تاریخ در چنین روزی

ابومنصور جمال الدين شيخ حسن بن شيخ زين الدين، عالم عامل، فقيه، اديب، محدث و رجالي عظيم‏الشأن، از بزرگان علماي اماميه در اوايل قرن يازدهم هجري مي‏باشد. او از شاگردان فقيه شهير، مقدس اردبيلي و ملاعبداللَّه يزدي و شهيد ثاني (پدرش) بود. زين الدين داراي هوش و ذكاوتي فراوان و دقت نظر بالايي بود و تاليفات او در نهايت اتقان و متانت مي‏باشد. الاجازات و معالم الاصول ازتاليفات اين عالم بزرگ است

تشكیل بانك به شكل جدید نخستین بار در سال 1258 هجری شمسی( 1296 ه‍ - ق ) ده سال قبل از بوجود آمدن بانك شاهی از سوی حاج محمد حسن امین دارالضرب یكی از صرافان بزرگ تهران به ناصرالدین شاه قاجار پیشنهاد شد .

علامه محمدباقر مجلسی دانشمند بزرگ دوران صفوی، در سال 1037 ق در اصفهان به دنیا آمد. وی درس و بحث را از چهارسالگی نزد پدر عالمِ خود، علامه محمدتقی مجلسی آغاز كرد و بر اثر نبوغ و استعداد خارق‏ العاده، در چهارده سالگی از ملاصدرا اجازه‏ی روایت گرفت. علامه شوشتری، میرزای جزایری، شیخ حُرِّ عاملی و ملامحسن فیض كاشانی از جمله اساتید ایشان بودند.

ابوبكر محمد حاتمی مشهور به محیى ‏الدین بن عربی و ملقب به شیخِ اكبر در سال 560 ق در شهر مرسیه در اندلس به دنیا آمد. او در جوانی به ملاقات مشایخ صوفیه رفت و طریقت آنان را در پیش گرفت. وی در سی سالگی سفرهای بسیاری را آغاز كرد و به سراسر اندلس و مغرب رفت. سپس ازشهرهای بیت المقدس، مكه، بغداد، حَلَب و منطقه‏ ی آسیای صغیر دیدار نمود و در دمشق اقامت گزید.

علی بن محمد بن احمد بن عیسی بن زید بن علی بن حسین بن علی بن ابی‏طالب معروف به صاحب الزنج، از سادات علوی، در 27 رمضان سال 255 قمری قیام بزرگی را علیه عباسیان برپا نمود. بردگان و غلامان فراوانی كه از جور صاحبان و امرای خویش به تنگ آمده بودند به گرد او تجمع نمودند و او را یاری كردند. وی كه به بردگان وعده ‏ی آزادی، رفاه و برخورداری از حقوق مناسب اجتماعی می‏داد، توانست هزاران تن را آماده‏ی قیام كند.

بوشهر از بنادر بزرگ و مهم ایران مى‏باشد كه قریب به یك‏صد سال است به‏عنوان مركز بنادر جنوب كشور شناخته شده. قبل از ظهور و ورود دین اسلام به ایران، بندرى به‏ نام بوشهر اساساً وجود نداشته است و آبادى در دو فرسنگى سمت جنوب بوشهر در ساحل دریا بوده كه آنجا را (ریشهر) مى ‏نامیده ‏اند. به قول مؤلفین "فارسنامه ناصرى" و "گنج دانش"، بوشهر از زمان كریم‏خان زند رو به آبادى گذاشت و در زمان ناصرالدین ‏شاه رو به عمران بیش‏تر گذاشت و از بنادر تجارى مهم محسوب شد.

جمال ‏الدین فرزند محقق خوانساری معروف به آقاجمال «محقق خوانساری» یکی از بزرگ‏ترین علمای شیعه در قرن دوازدهم هجری است. وی در بیت علم و حکمت، نشو و نما نمود و سنوات عمر خود را در اصفهان سپری نمود. آقاجمال از محضر پدر دانشمند خویش و محقق سبزواری و دیگر اساتید اصفهان به کمالات علمی نائل آمد. وی در علم کلام، منطق، فلسفه، حکمت، فقه، اصول، تفسیر و... پس از پدر، یگانه عصر خویش گشت؛ معظم‏له نیز به محقق خوانساری معروف است و با مدقق شیروانی معاصر و در یک ترازو.

تفسیر المیزان که در حدود سال ۱۳۷۴ق شروع و در شب قدر (۲۳ رمضان‌) ۱۳۹۲ق پایان یافت، این تفسیر نخستین ‏بار در ۲۰ جلد بالغ بر ۸۰۰۰ صفحه به زبان عربی در قطع وزیری منتشر شد. کتاب "المیزان فی تفسیر القرآن" تألیف علامه محمدحسین طباطبایی است. علامه برای تفسیر، ابتدا آیه را بیان نموده و بعد از آن به تفسیر هر جزء از آیه پرداخته است.

پس از جنگ نهروان میان امام علی(ع) و خوارج، سه تن از آنان در خانه‏ ی كعبه برای قتل معاویه، عمروعاص و امام علی(ع) هم پیمان شدند كه در شب نوزدهم رمضان،مبادرت به آن كار نمایند. عبدالرحمن بن ملجم مرادی كه از یاران سابق امام علی(ع) بود، در این شب، ضربتی را بر فرق مبارك امام وارد می‏ سازد و اثر زخم و زهر شمشیر، امام را ناتوان ساخته و در 21 رمضان به شهادت می‏ رساند.

غیاث‏ الدین جمشید پسر مسعودبن محمودبن محمد طبیب در حدود سال 790 ق به دنیا آمد. وی طلبه‏ی رصدخانه مراغه به شمار می‏رفت كه به دست خواجه نصیرالدین طوسی دایر شده بود. غیاث الدین كاشانی در كاشان نیز سه خسوف رصد كرد. سپس به خاطر توجه شاهان مغول كه به نجوم علاقه داشتند ترك دیار نمود و نزد آلغ‏بیك مغول به سمرقند رفت.