دانشنامه تهران بزرگ

موضوع بندی
- همه موضوعات

جستجوی الفبایی

استلک | ناصر پازوکی طرودی استلک \ estalak\ ، سابقاً مزرعه‌ای واقع در منتها‌الیه لشکرک، پس از پل فلزی و بتونی لشکرک به لواسان.
اسپیلت، قله | مجید یاسینی اسپیلت، قله \ qolle-ye espīlet\ ، قله‌ای با ارتفاع 130‘ 3 متر واقع در قسمت جنوبی قلۀ توچال که بر روی نواری صخره‌ای، از غرب به شرق، در جلو خط‌‌الرأس اصلی توچال امتداد دارد. این قله در °51 و ´26 طول شرقی، و °35 و ´51 عرض شمالی در شمال ‌شرقی دیوارۀ سنگ‌نوردی طبیعی شروین قرار دارد.
استرچال، قله | مجید یاسینی استرچال، قله \ qolle-ye astar-čāl\ ، قله‌ای واقع در شمال غربی میگون. این قله با 141‘ 3 متر بلندی از سطح دریا در °51 و ´26 طول شرقی، و °35 و ´38 عرض شمالی جای دارد و در میان دره‌های آهنگرک از جنوب شرقی، و درۀ ده‌تنگه از غرب و جنوب غربی محصور شده است و شمال آن به کوه آهنگرک منتهی می‌شود.
استاد بهزاد، موزه |
اسپی او، قله | مجید یاسینی اسپی‌او، قله \ qolle-ye espī-ow\ ، قله‌ای واقع در انتهایی‌ترین خط‌الرأس قلۀ پالون‌گردن به قلۀ سینه‌زا، میان استانهای تهران و مازندران. این قله از شمال به درۀ بزرگ و اصلی بطاهرکلا در استان مازندران، از جنوب به درۀ بزرگ و بسیار مهم لار بزرگ، از شرق به قلۀ قبله و از غرب به قلۀ پالون‌گردن ختم می‌شود.
اسپیدکمر | ناصر پازوکی طرودی اسپیدکمر \ espīd-kamar\ ، جان‌پناه و گردنه‌ای در دامنۀ جنوبی کوه توچال. در فاصلۀ حدود 950 متری جنوب قلۀ توچال، در موقعیت جغرافیایی°51 و´25 طول شرقی، و°35 و´52 عرض شمالی، و ارتفاع متوسط 400‘ 3 متر از سطح دریا و در مسیر کوهنوردی میدان دربند به قلۀ توچال، در فاصلۀ 500‘1 متری شمال غرب پناهگاه شیرپلا، پناهگاهی به ...
اسپیلت، دره | مجید یاسینی اسپیلت، دره \ darre-ye espīlet\ ، دره‌ای در قسمت بالایی کوهستان توچال، حدفاصل گردنۀ پیازچال و کوه سوانک. جهت این دره از شرق به غرب و شیب آن به سمت درۀ پس‌قلعه است. درۀ اسپیلت از شرق به گردنۀ پیازچال و از غرب به پایین قلۀ سوانک در منطقۀ پناهگاه شیرپلا ختم می‌گردد.
استل سومه وار | ناصر پازوکی طرودی استـل سومـه‌وار \ estal-e sūmevār\ ، محـوطـه‎ای باستانی واقع در شرق نیکنام‎ده.
استاد جعفر معمار | شیده لالمی استـاد جعفـر معمـار \ ostād jaʾfar-e meʾmār\ ، استاد جعفر خان کاشی (1276-1352 ق/ 1859-1933 م)، معروف به استاد جعفرِ حُر و ملقب به رستم معماران ایران، از معماران معروف و صاحب‌سبک تهران در اواخر دورۀ قاجار و پهلوی اول.
استرآبادی تهرانی | حسن موسوی زاده استرابادی تهرانی \ estarābādī-ye tehrānī\ ، شیخ علی (1242- 1318 ق/ 1826-1900 م)، معروف به شریعتمدار، از علما و فقهای مشهور شیعی، ساکن دزاشیب شمیران.
استل | ناصر پازوکی طرودی ‌استل \ estal\ ، یا اَستَل، اِسَّل، حِسَّل، حَسَّل در زبان و فرهنگ عامیانۀ مردم لواسان و رودبار قصران و روستاهای دامنۀ جنوبی البرز به معنی استخر، آبگیر و محل روباز جمع‌شدن یا ذخیرۀ آب.
استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مؤسسه | حسن موسوی زاده استاندارد و تحقیقات صنعتی ایران، مؤسسه \ moʾassese-ye estāndārd va tahqīqāt-e sanʾatī-ye īrān\ ، تنها مرجع رسمی کشور در تعیین، تدوین و نشر استانداردهای ملی (رسمی). دفتر مرکزی این مؤسسه در تهران، ضلع جنوبی میدان ونک واقع در منطقۀ 3 شهرداری تهران، و ساختمان دیگر آن که قسمتهای عمدۀ مؤسسه در آن مستقر است، در شهرس...
استقلال، مجموعه ورزشی تنیس | محمدمهدی عزیززاده استقلال، مجموعۀ ورزشی تنیس \ majmūʾe-ye varzešī-ye tenīs-e esteqlāl\ ، تنها باشگاه اختصاصی بازیهای راکتی ایران، واقع در محلۀ ونک، جنب دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی.
استقلال، هتل | حسن موسوی زاده استقلال، هتل \ hotel(l-e) esteqlāl\ (هیلتون سابق)، هتلی پنج‌ستاره واقع در چهارراه پارک‌وی، تقاطع بزرگراه شهید چمران و خیابان ولیعصر، جنب سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران.
اسدآباد | گلاره مرادی اسدآباد \ asad-ābād\ ، سابقاً روستایی از توابع شمیران، امروزه‌ محله‌ای واقع در منطقۀ 1 شهرداری تهران.
استلک، چشمه | سیما صفری ‌‌‌استلک، چشمه \ češme-ye estalak\ ، چشمه‌ای واقع در منتهاالیه غرب شهر لواسان. این چشمه که آبدهی چندانی ندارد، از دامنۀ کوه ورجین به شکل‌ قناتی با دو پشتۀ کوتاه در زمینهایی که سابقاً به مزرعۀ استلک شهرت داشت، آفتابی می‌شود. زمینهای اطراف این چشمه به زیر ساخت‌وساز رفته، اما نام این چشمه هنوز بر روی کوچه و محله...
اشترکوه | حسن موسوی زاده اشترکوه \ oštor-kūh\ ، یا هشت‌در (هشتر)کوه، کـوهی در شمـال خاوری آبـادی گرماب‌در. ارتفاع این کوه 662‘ 3 متر، و راه صعود به قلۀ آن از طریق آبادی گرماب‌در واقع در بخش رودبار قصران امکان‌پذیر است.
اشرف پهلوی، کاخ |
اسناد و مدارک تاریخی سعدآباد، موزه | لادن تاج بخش اسناد و مدارک تاریخی سعدآباد، موزه \ mūze-ye asnād va madārek-e tārīxī-ye saʾd-ābād\ ، ساختمان پیشین فرماندهی ضد اطلاعات گارد شاهنشاهی که اکنون به موزه تبدیل شده است.
اسناد تخصصی فنی و مهندسی محمود حبیبی، مرکز |
اسماعیل، امام زاده | حسن موسوی زاده اسماعیل، امامزاده \ emām-zāde esmāʾīl\ ، امامزاده‌ای در محلۀ زرگنده واقع در منطقۀ 3 شهرداری تهران. بقعۀ این امامزاده در خیابان شریعتی، روبه‌روی خیابان دولت، کوچۀ امامزاده در انتهای بوستان زرگنده واقع شده است (طباطبایی، 13؛ «بقاع ... »، بش‍ ‌).
اشترگردن، گردنه | سیما صفری اشترگردن، گردنه \ gardane-ye oštor-gardan\ ، گردنه‎ای روی خط‎الرأس جناح جنوبی توچال، چندصدمتر بالاتر از قلۀ پلنگ‎چال.
اشراق، فرهنگسرا | سعیده صائبی مقدم اشراق، فرهنگ‌سرا \ farhang-sarā-ye ešrāq\ ، فرهنگ‌سرایی واقع در منطقۀ تهران‌پارس. ساختمان اصلی این فرهنگ‌سرا با مساحتی در حدود 000‘4 مـ2، در حدود 100 سال، و باغ بزرگ آن با مساحت 8 هکتار در حدود 200 سال قدمت دارد.
اسماعیل، امام زاده | حسن موسوی زاده اسماعیل، امامزاده \ emām-zāde esmāʾīl\ ، امامزاده‌ای در محلۀ چیذر واقع در محدودۀ منطقۀ 1 شهرداری تهران. بقعۀ این امامزاده در فاصلۀ حدود 300 متری از بقعۀ امامزاده علی‌اکبر واقع شده است (طباطبایی، 9). نسب امامزاده اسماعیل به امام موسى‌ کاظم (ع) بازمی‌گردد (بلاغی، 42). بنا به گزارش مؤلف کنز الانساب، اسماعیل بن ز...
اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران، سازمان | شیوا جعفری اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، سازمان\ sāzmān-e asnād va ketāb-xāne-ye mellī-ye jomhūrī-ye eslāmī-ye īrān\ ، مؤسسه‌ای آموزشی، پژوهشی، علمی و خدماتی. این سازمان در سال 1381 ش از ادغام شدن کتابخانۀ ملی و سازمان اسناد ملی به وجود آمد.
اسناد انقلاب اسلامی، مرکز | حمیده نظامی خندان اسناد انقلاب اسلامی، مرکز \ markaz-e asnād-e enqelāb-e eslāmī\ ، نهاد بررسی و تدوین‌کنندۀ تاریخ انقلاب اسلامی و ریشه‌های آن (بنیادنهاده‌شده در 1360 ش در تهران). ایـن مرکز نهـادی است فرهنگی ـ پژوهشی با شخصیت حقوقی مستقل و غیرانتفاعی، برای آشناساختن نسلهای معاصر و آیندۀ جهان اسلام با ریشه‌ها و ماهیت انقلاب اسلا...
اسکان، برجهای مسکونی | شیده لالمی اسکان، برجهای مسکونی \ borjhā-ye maskūnī- ye eskān\ ، برجهـای سه‌گانـه بـا کاربـری تجارتی ـ مسکونی و از نخستین نسل برجهای تهران.
اسماعیل، امام زاده | حسن موسوی زاده اسماعیل، امامزاده \ emām-zāde esmāʾīl\ ، امامزاده‌ای در باخترِ آبادی شمشکِ پایین و در 150 متری بقعۀ امامزاده محمد واقع در دهستان رودبار قصران، بخش رودبار قصران.
اسماعیل، امام زاده | حسن موسوی زاده اسماعیل، امامزاده \ emām-zāde esmāʾīl\ ، امامزاده‌ای در باختر آبادی برگ جهان واقع در بخش لواسانات، دهستان لواسان کوچک. امامزاده اسماعیل از فرزندان امام موسى کاظم (ع) بوده که در آبادی برگ جهان شهید، و در همان‌جا مدفون شده است. بنابر متن زیارت‌نامه‌ای که در داخل امامزاده وجود دارد و به نقل از کتاب کنز الانساب، ...
اقدسیه | حسن موسوی زاده اقدسیه \ aqdasiy(yy)e\ ، سابقاً روستایی به نام حصارملّا و امروزه محله‌ای در منطقۀ 1 شهرداری تهران. این روستا به سبب آب و هوایی مطبوع مورد توجه ناصرالدین شاه قاجار بوده، و از تفرجگاههای وی به شمار می‌آمده است (روزنامه ... ، 1/ 161، 393). بعدها ناصرالدین شاه در اراضی حصارملّا باغی و عمارتی برپا داشت و آن را به ...
اشرفی اصفهانی، بزرگراه | حسن موسوی زاده اشرفی اصفهانی، بزرگراه \ bozorg-rāh-e ašrafī-ye esfahānī\ ، بزرگراهی واقع در باختر و شمال باختری شهر تهران، حد فاصل منطقه‌های 2 و 5 شهرداری. این بزرگراه در جنوب از فلکۀ دوم صادقیه (آریاشهر سابق) آغاز، و پس از گذر از بزرگراه جلال آل احمد، بلوار مرزداران، بزرگراه آیت‌الله حکیم، بزرگراه شهید همت، میدان پونک و بز...
اشگرد | ناصر پازوکی طرودی اشگرد \ ašgerd\ ، یا اَشگرود، سابقاً روستایی واقع در دهستان لواسان کوچک که با آبگیری سد لتیان به زیر آب رفت. وجه تسمیۀ این روستا بدین گونه است که رود بسیار کوچکی از میان آن عبور می‌کرده، و از شمال به جنوب جریان داشته است. این رود آن‌قدر کوچک و کم‌آب بود که آب آن را به اشک چشم تشبیه کرده بودند و اشگرود می‌خوان...
افجه، حمام | حسن موسوی زاده افجه، حمام \ hammām-e afje\ ، حمامی تاریخی در مرکز بافت قدیم آبادی افجه. این حمام در جنوب بَنه‌رود و در 200متری شمال سقاخانۀ حضرت ابوالفضل (ع) واقع شده است. قدمت این حمام با توجه به سبک معماریِ گنبد و قوسهای آن به اواخر دورۀ صفوی یا اوایل دورۀ قاجار باز می‌گردد.
البرز، شهرک | شیوا جعفری البرز، شهرک \ šahrak-e alborz\ ، شهرکی در شمال شرقی تهران میان محلۀ حدیقه و شهرک نفت، واقع در ناحیۀ 6 منطقۀ 1 شهرداری تهران. این شهرک بنا بر تقسیم‌بندی شورایاریهای محلات در منطقۀ 1 شهرداری تهران، جزو محله‌ای موسوم به شهرک گلها، البرز، نفت و دانشگاه به شمار می‌رود که دارای یک شورایاری‌اند. این محله از شمال به ...
الشگا، بند | سیما صفری الشگا، بند\ band-e alešgā\ ، محلی در بالاترین نقطۀ سمت شمال غربی درۀ دارآباد، روی یال قلۀ‌ «چال اَو». دسترسی به این محل از دو مسیر در درۀ دارآباد امکان‌پذیر است: می‌توان ابتدا عمق دره را تا رسیدن به آبشار چال‌مگس طی کرده و بعد از آنجا جهت حرکت را به سمت باغچه‌خلیل و درۀ آب زندگانی (سمت غرب) که در حدود دو ساعت...
اشکنه | گلاله هنری اشکنه \ eškene\ ، غذایی ساده ولی متنوع، تشکیل‌شده از آب، پیازداغ، آرد و سبزیهای معطر، رایج در تمامی مناطق ایران، ازجمله روستاهای شمیران.
اعتماد، گالری | سعیده صائبی مقدم اعتماد، گالری \ gāle(o)rī-ye eʾtemād\ ، گالری‌ای واقع در خیابان نیاوران، خیابان صادقی قمی، خیابان بوکان.
البرز، بوستان | شیوا جعفری البرز، بوستان \ būstān-e alborz\ ، بوستانی واقع در محلۀ حدیقه. این بوستان با 400‘ 1 مـ2 مساحت، در ابتدای شهرک البرز حدفاصل کوهستان یک و دو در حریم ناحیۀ 6 محدودۀ 6 منطقۀ 1 شهرداری تهران واقع است. بوستان البرز در 1377 ش به بهره‌برداری رسید. حدود 995 مـ2 از آن به چمن‌کاری، 95 مـ2 به کاشت رز و درختچه‌هـای زینتـی...
اکبرآباد | حسن موسوی زاده اکبرآباد \ akbar-ābād\ ، روستایی که سابقاً در 5 کیلومتری جنوب خاوری تجریش، متصل به روستای رستم‌آباد قرار داشت (بلاغی، 22؛ معتمدی، 356). آب این روستا از قنات و برق آن از سلطنت‌آباد (امروزه پاسداران) تأمین می‌شده است. بیشتر اهالی این روستا مشغول کارگری در مهمات‌سازی ارتش و تنی چند نیز کارمند ادارات بودند. روستا...
اصلان تپه | ناصر پازوکی طرودی اصلان تپه \ aslān-tappe\ ، تپه‌ای تاریخی واقع در روستـای تـاریخی بـومهن. در امتـداد شمـال ـ جنـوب روستای تاریخی بومهن و در حد فاصل این روستا و جادۀ اصلی تهران ـ بومهن دو تپۀ منفرد کله‌قندی شکل وجود دارد که حدود 700 متر از یکدیگر فاصله دارند.
افجه ای | مستانه الهی افجه‌ای \ afjeʾī\ ، سید هادی (د1354 ق/ 1314 ش)، از روحانیان اواخر دورۀ قاجار و اواسط دورۀ پهلوی اول.
افجه، رود | حسن موسوی زاده افجه، رود \ rūd-e afje\ ، از شاخابه‌های جاجرود در بخـش لـواسـانـات. ایـن رود بـه طـول 13 کمـ و حـوضۀ آبـریـز 30 کمـ 2 از کـوه لاریابوچال (ارتفاع: 720‘ 3 متر) واقع در 10کیلومتری شمال خاوری گلندوک سرچشمه می‌گیرد و در جهت شمال خاوری به جنوب باختری جریان می‌یابد ( فرهنگ جغرافیایی رودها ... ، 3/ 11؛ افشین، 2/ 492؛...
افشار طوس، واقعه قتل | علی محمد مرادیان منفرد افشارطوس، واقعۀ قتل \ vāqeʾe-ye qatl-e afšār-tūs\ ، واقعه‌ای که در آن سرتیپ محمود افشارطوس (1286-1332 ش/ 1907-1953 م) در غاری واقع در منطقۀ تلو لشکرک به گروگان گرفته شد و به قتل رسید.
الله بند، کوه | حسن موسوی زاده الله‌بند، کوه \ kūh-e allāh-band\ ، کوهی واقع در شمال باختری آبادی آهار. این کوه 355‘ 3 متر ارتفاع دارد و راه صعود به قلۀ آن از طریق آبادی آهار در بخش رودبار قصران، 11 کمـ است. صخره‌های سنگی و شیب تند دامنه‌های جنوبی و خاوری قله و موقعیت آن بـر روی خط‌الرأس شمالی ـ جنوبی کوههای سی‌چال ـ توچال از جاذبه‌های این...
افجه ای | حسن موسوی زاده افجه‌ای \ afjeʾī\ ، سید مهدی (د 1325 ش)، نویسنده و روزنامه‌نگار مشروطه‌خواه و از قضات عالی‌رتبۀ دادگستری.
اکو | مازیار جمالی اکو \ eko\ ، (کوته‌نوشتِ نام انگلیسی «سازمان همکاری اقتصادی»)، سازمانی بین‌الدوَلی و منطقه‌ای با هدف افزایش همکاریهای اقتصادی، فنی و فرهنگی میان کشورهای عضو (تأسیس: 1985 م/ 1364 ش).
اطلاعات جغرافیایی شهر تهران، مرکز | حسن موسوی زاده اطلاعات جغرافیایی شهر تهران، مرکز \ markaz-e ettelāʾāt-e joqrāfiyāyī-e šahr-e tehrān\ ، از زیرمجموعه‌های شهرداری تهران برای بررسی و امکان اجرای سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS) در مدیریت یکپارچۀ شهری. مرکز اطلاعات جغرافیایی تهران، نخستین مرکزی است که با توسعۀ کاربرد GIS در سایر کشورها و با کسب آگاهی از این دانش...
افجه، چشمه ها | سیما صفری افجه، چشمه‌ها \ češmehā-ye afje \ ، چشمه‌های موجود در روستای افجه و باغهای آن. از گذشته‌های دور اهالی افجه از این چشمه‌ها استفاده می‌کرده‌اند. امروزه آنها را با نام باغ یا صاحب ‌باغ می‌شناسند و گاهی به چند چشمه در چند محله، چشمۀ افجه می‌گویند. این چشمه‌ها بیشتر در باغهای شخصی افجه قرار دارند.
افشار یزدی، بنیاد موقوفات | محمدرسول دریاگشت افشار یزدی، بنیاد موقوفات\ bonyād-e mowqūfāt-e afšār-e yazdī\ ، بنیادی غیرانتفاعی برای فعالیتهای فرهنگی، علمی و آموزشی. این بنیاد در شمال خیابان ولیعصر، در محلۀ باغ فردوس شمیران واقع است. دکتر محمود افشار یـزدی (1273 ش، یـزد ـ 1362 ش، تهران)، هستۀ نخستین این بنیاد را در 1337 ش تشکیل داد و اندوخته‌های مالی و ب...
افشار، باغ | سیما صفری افشار، باغ \ bāq-e afšār\ ، باغی در مسیر صعود به قله‌های کلک‌چال و لزون، در میانۀ درۀ وزباد، بالاتر از گلاب‌دره.

دانشنامه تهران بزرگ

ورود به سایت

ثبت نام

در جستجوی چه هستید ؟

دانشنامه تهران بزرگ

ورود به سایت

ثبت نام