«یادگار زریران » کهن ترین تعزیه نامه ایرانی
«یادگار زریران» کهنترین تعزیهنامه ایرانی است که به ما رسیده است. یادگار زریران حماسه و یلنامه غم انگیزی است که از روزگار ساسانیان بهجا مانده و بر پایه نوشتهای کهن و اصیل از روزگار پارتیان است. بنابر این ریشههای تاریخی نمایش سنتی سوگناک که امروزه به ما رسیده در پیش از اسلام وجود داشتهاست. با گذشت زمان و دگرگونیهایی که از سوی نوحهسرایان و شبیهسازان هر عصر در نمایش، شبیهخوانی پدید آمده و با رویداد تاریخی و آیینی عاشورا، این گونه نمایش در روزگار صفوی به اوج خود رسیدهاست. یعنی سیر و پویه تکاملی شبیه خوانی از سوگواریهایی که بر سیاوش وپهلواننامه یادگارزریران میشده، آغاز شده و با کشته شدن امام حسین (ع) و رویداد عاشورا ادامه یافتهاست. قهرمان یادگار زریران همانندی شگرفی دارد با داستان عباس(ع) برادر امام حسین(ع) در دشت کربلا. این کتاب یکی از منابع و آبشخورهای شاهنامه فردوسی بودهاست.
«یادگار زریران» کهنترین تعزیهنامه ایرانی است که به ما رسیده است. یادگار زریران حماسه و یلنامه غم انگیزی است که از روزگار ساسانیان بهجا مانده و بر پایه نوشتهای کهن و اصیل از روزگار پارتیان است. بنابر این ریشههای تاریخی نمایش سنتی سوگناک که امروزه به ما رسیده در پیش از اسلام وجود داشتهاست. با گذشت زمان و دگرگونیهایی که از سوی نوحهسرایان و شبیهسازان هر عصر در نمایش، شبیهخوانی پدید آمده و با رویداد تاریخی و آیینی عاشورا، این گونه نمایش در روزگار صفوی به اوج خود رسیدهاست. یعنی سیر و پویه تکاملی شبیه خوانی از سوگواریهایی که بر سیاوش وپهلواننامه یادگارزریران میشده، آغاز شده و با کشته شدن امام حسین (ع) و رویداد عاشورا ادامه یافتهاست. قهرمان یادگار زریران همانندی شگرفی دارد با داستان عباس(ع) برادر امام حسین(ع) در دشت کربلا. این کتاب یکی از منابع و آبشخورهای شاهنامه فردوسی بودهاست.
در سال ۱۹۳۲ م. / ۱۳۱۱ خ. امیل بنونیست، استاد فرانسوی زبانهای ایرانی کهن، ثابت کرد که این کتاب در اصل به صورت نظم حماسی و متعلق به دوران اشکانیان بوده و در زمان ساسانیان پس از افزوده شدن توضیح و تفسیرهایی به صورت نثر درآمده است. سپس خود به بازیابی و بازسازی صورت اصلی آن پرداخت و موفق شد پس از چند سال کوشش شکل اصل آن به صورت شعرهای شش هجایی را بازسازی کند. گویا خود این شکل اشکانی نیز از روی منظومه دیگری در زمان هخامنشیان سروده شده است.
روزنامه قانون