ماه مبارک رمضان در مازندران

1394/4/23 ۱۱:۲۳

ماه مبارک رمضان در مازندران

شروع ماه مبارک رمضان در مازندران به مانند بسیاری از نقاط دیگر ایران اسلامی با غبارروبي مساجد و امامزاده‌ها توسط اهالي محل آغاز مي‌شود.در این غبارروبی‌ها مردان نقش گسترده‌ای دارند و حتی در برخی موارد از یک غبارروبی ساده فراتر رفته و هرگونه تعمیرات لازم مساجد و امامزاده‌ها را در روزهای منتهی به ماه مبارک انجام می‌دهند. گرفتن روزه پیشواز که در اغلب مناطق مازندران یک روز و در برخی مناطق نیز سه روز است،دیگر رسم مهم مردم مازندران در استقبال از ماه خدا محسوب می‌شود.

 


   آیین آغاز ماه
رضا سليمان نوري: شروع ماه مبارک رمضان در مازندران به مانند بسیاری از نقاط دیگر ایران اسلامی با  غبارروبي مساجد و امامزاده‌ها توسط اهالي محل آغاز مي‌شود.در این غبارروبی‌ها مردان نقش گسترده‌ای دارند و حتی در برخی موارد از یک غبارروبی ساده فراتر رفته و هرگونه تعمیرات لازم مساجد و امامزاده‌ها را در روزهای منتهی به ماه مبارک انجام می‌دهند. گرفتن روزه پیشواز که در اغلب مناطق مازندران یک روز و در برخی مناطق نیز سه روز است،دیگر رسم مهم مردم مازندران در استقبال از ماه خدا محسوب می‌شود.

   ختم انعام
یکی از مهم‌ترین رسوم اهالی مازندران در ایام ماه مبارک رمضان برگزاری«نذر ختم انعام» است. در مازندران افرادي كه حاجتي دارند، براي برآورده شدن آن طی ماه رمضان  نذر ختم انعام مي‌كنند و براي اين كار از افراد دارای  مهارت در قرائت قرآن  برای حضور در خانه خود دعوت مي‌كنند. آنها هنگام خواندن قرآن، مقداري نمك، چند قرص نان و چند ظرف آب در سيني بزرگي مي‌گذارند و در مجلس قرار مي‌دهند. ‏افراد حاضر در ختم انعام که اغلب از فامیل و همسایگان هستند،پس از خواندن سوره انعام، روزه خود را با این غذاها، باز مي‌كنند و نان‌هاي باقيمانده را به عنوان تبرك،در سفره نان قرار مي‌دهند تا بركت پيدا كند. البته در ادامه مراسم صاحبخانه از آنان با پهن کردن سفره افطار پذیرایی می کند.

   سحرخوانی
«سحرخواني» از جمله مراسم مهم ويژه ماه مبارک رمضان در مازندران  است.با آغاز ماه مبارک رمضان سحري‌خوانان در شهرها و روستاها با صداي طبل و خواندن اشعار مذهبي مردم را براي برگزاري مراسم بيدار کرده و با اين کار فضاي معنوي خاصي را در منطقه ايجاد ‌مي‌کنند.در گذشته سحرخوانان با صداي طبل و خواندن اشعاري در زمينه مقام و منقبت ائمه اطهار(ع) و به ويژه مولاي متقيان علي(ع) و دعاهاي خاص ماه مبارک رمضان از حدود يک ساعت قبل از اذان صبح شروع به بيدار کردن روزه‌داران از خواب و مهيا کردن آن‌ها براي مراسم سحر مي‌كردند اما در حال حاضر اين کار با بلندگوي دستي انجام مي‌شود. سحر‌خوانان با صداي بلند مي‌خوانند:«سحر شد،بپا خيز،هنگام نماز است» و همسايه‌ها نيز با اين آواز، ديگران را براي سحري بيدار مي‌كردند.

   سحرخوانی به نیت پسردار شدن
سحرخوانی برای پسردار شدن یکی دیگر از رسوم مردم مازندران در ایام ماه مبارک رمضان محسوب می‌شود که البته اکنون به دلیل رشد زندگی شهرنشینی به شدت فراموش شده و تنها در برخی از روستاهای دور افتاده این استان اجرا می‌شود. بر اساس این آیین قدیمی مازندرانی، افرادي كه فرزند پسر مي‌خواستند، نذر مي‌كردند كه مردم را در طول ماه مبارك رمضان براي خوردن سحري بيدار كنند.آنان بدین منظورشب‌ها، ساعتی قبل از سحر يك پيت حلبي خالي به گردن خود مي‌آويختند و با چوب به آن ضربه مي‌زدند تا مردم براي سحري بيدار شوند. البته تعدادی از این افراد به منظور جلب توجه بیشتر مردم به خواندن برخی اشعار محلی در وصف مولای متقیان و بزرگی‌های وی نیز مبادرت می‌کردند.

   نذر ویژه نیمه رمضان
نذر حلوا از ديگر رسوم ویژه مازندرانی‌ها در ایام ماه مبارک رمضان است. این آیین را به سبب همزمانی انجام آن با شب 15 ماه مبارك رمضان و ميلاد امام دوم شیعیان جهان به عنوان نذر امام حسن مجتبي(ع) نیز می‌شناسند. زنان برای انجام این نذر،پس از بیان حاجت خود از شب نیمه رمضان تا پایان این ماه هر شب مقداری  قند، چاي، خرما و زغال به مسجد مي‌برند. البته در كنار اين مواد حلوا،‌آش،زولبيا و باميه سنتي، فرني،آبگوشت و باقلاي پخته با پلو نيز از سوی زنان نذرکننده برای افطار نمازگزاران به مسجد برده می‌شود.

   روزه‌سری
مازندرانی‌ها رسم جالبی برای روزه اولی‌ها دارند. آنها برای نوجوانان تازه مکلف شده، هدیه‌ای می‌خرند که اجرای آیین آن تاحدی مشابه زیرلفظی عروس است زیرا نوجوان تنها پس از دریافت «روزه‌سری»، افطار می‌كند.پدر و مادر فرد تازه مکلف شده برای برگزاري اين مراسم از تمام اقوام و بستگان دعوت می‌کنند. پس از حضور میهمانان در منزل و قبل از اذان مغرب و شروع افطار،پدر و مادر و همچنين اقوام و بستگان حاضر در مراسم هداياي خود را به نوجوان مورد نظر  اهدا مي‌کنند تا به اين طريق انگيزه انجام فريضه روزه در ديگر نوجوانان ايجاد شود.این هدایا معمولاً شامل چادر نماز و طلاجات برای دخترها و پول و انواع نقره‌جات قدیمی برای پسران است.

   ‏ از نماز نافله تا فوت کردن به قند
برخی از مردم مازندران شب‌های ماه مبارک رمضان را تا سحر نخوابیده  و به خواندن  نماز نافله شب می‌پردازند. خواندن مناجات حضرت امير در مسجد کوفه که در نزد مردم با دعای«مولای يا مولا» معروف است ،دیگر رسم اهالی مازندران در ساعات منتهی به سحر است.  قرائت مناجات ابوحمزه ثمالي،حرام بودن خوردن شیرینی در شب ضربت خوردن حضرت علي(ع)، خواندن يك جزء قرآن و فوت كردن به قند و بستن گره به نخ هنگام خواندن دعاي جوشن كبير و دادن آن به مريض براي شفا از ديگر سنت‌هاي مردم مازندران در اين ماه است.
روزنامه قانون

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

اخبار مرتبط

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: