دینانی: عقل و قلب با هم اند نه در مقابل هم

1393/12/24 ۰۹:۳۴

موضوع برنامه معرفت (گفتگوی دکتر اسماعیل منصوری لاریجانی با دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی) که ۲۲ اسفندماه از شبکه ۴ سیما پخش شد به تفسیر دعای تحویل سال اختصاص داشت.

موضوع برنامه معرفت (گفتگوی دکتر اسماعیل منصوری لاریجانی با دکتر غلامحسین ابراهیمی دینانی) که ۲۲ اسفندماه از شبکه ۴ سیما پخش شد به تفسیر دعای تحویل سال اختصاص داشت.

در این مجال مختصری از سخنان دکتر دینانی می آید:

نوروز یعنی روز نو؛ آیا فقط نوروز، روزِ نو است یا هر روز نو است؟ چون نیک بنگری، هر روز نو است. در تاریخ بشر از ازل تا ابد آیا روزی هست که همه چیز آن مثل روز دیگری باشد؟ تکرار در آفرینش نیست. در لحظه های زمان، تکرار نیست. زمان، لحظه به لحظه می گذرد و هر لحظه نو است.

و چه جمله خوبی است دعای نوروز که «یا مقلب القلوب و الابصار و….» شب و روز دائما در حال تغییر است. حال آدمی نیز متحول است. حول (به معنی سال) هم در تغییر است و اصلا تحول یعنی از حالی به حالی شدن. حالا کلمه قلب در (یا مقلّب القلوب) یعنی چی؟ کلمه قلب، عربی است و ترجمه آن به فارسی همان «دل» است.

قلب از نظر لغت به معنی دگرگونی است. قلب انسان چه از نظر ظاهری(قلب صنوبری و پزشکی) چه از نظر معنوی (مرکز معارف و ادراک) دائما در حال دگرگونی است. ایستادن قلب ظاهری یعنی مرگ. قلب معنوی انسان که محل معارف، ادراکات، محبت و عشق، کفر و ایمان و.. است. ایستادن قلب معنوی هم موت معنوی انسان را در پی دارد.

عده ای قلب را مقابل عقل قرار می دهند. این تقابل ساختگی است و در واقع، قلب به عقل زیور می دهد و عقل هم به قلب، نظام می دهد. پس عقل و قلب با هم اند نه در مقابل هم. قلب، دریچه انسان است به بیرون. یعنی ارتباط انسان به بیرون از خودش از مجرای پنج حس است که مجاری قلب آدمی اند.

مهر