بانو گشسپ‌نامه

1393/11/7 ۱۲:۴۰

کتاب بانو گشسپ‌نامه، با تصحیح، توضیح و مقدمۀ دکتر روح‌انگیز کراچی، توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تجدید چاپ شد. منظومۀ بانو گُشَسب‌نامه، یکی از حماسه‌های ملی ایران به زبان فارسی است که در شرح دلاوری‌های بانوگشسب دختر رستم است. این منظومه در بحر متقارب و در حدود ۱۰۰۰ بیت است.

کتاب بانو گشسپ‌نامه، با تصحیح، توضیح و مقدمۀ دکتر روح‌انگیز کراچی، توسط پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تجدید چاپ شد.

منظومۀ بانو گُشَسب‌نامه، یکی از حماسه‌های ملی ایران به زبان فارسی است که در شرح دلاوری‌های بانوگشسب دختر رستم است. این منظومه در بحر متقارب و در حدود ۱۰۰۰ بیت است.

دکتر کراچی در پیشگفتار این کتاب چنین اشاره کرده است که هدفش از بازشناسی این منظومه، نشان دادن تصویر منحصر به فرد بانوی ایرانی در ادبیات فارسی و همچنین دانستن انگیزۀ سرایش و ارزش‌های آن است که این قصه برآیند کدام نیازِ روانی – اجتماعی و خواستۀ قوم ایرانی و نتیجۀ چه نوع سیاستی بوده که در قالب پهلوان بانویی تجلی کرده است.

ظاهراً بانوگشسب‌نامه تنها حماسۀ ملی ایران‌زمین است که پهلوان‌بانویی، قهرمان داستان است و در وصف جنگاوری‌هایش منظومه‌ای حماسی سروده شده‌است. نام سرایندۀ این منظومه روشن نیست اما ژول مول به استناد بیتی، آن را مسلمان می‌داند. اما نکتۀ در خور نگرش، آغاز این کتاب به رسم زرتشتیان، با عبارت «به نام ایزد بخشایندۀ بخشایشگر مهربان» است.

نویسنده در بخشی، به نام بانو گشسپ می‌پردازد که از دید زبان‌شناسی تاریخی به دورۀ فارسی میانه تعلق دارد و ترکیبی است از بانوک + گُشن + اسپ. در فارسی میانه، بانوک یا بانوی به معنی زنِ بزرگ‌زاده است و گشن به معنی نر، جوان و دلیر.

این کتاب که در 500 نسخه و به بهای 15 هزار تومان منتشر شده، جستار بسیار ارزشمندی برای علاقه‌مندان به تاریخ، ادبیات و فرهنگِ کهن ایران‌زمین است.