رودکی و اختراع رباعی / جلال الدین همایی

1396/2/26 ۰۹:۴۱

بی روی تو خورشید جهان سوز مباد هم بی تو چراغ عالم افروز مباد با وصل تو کس چو من بد آموز مباد روزی که ترا نبینم آن روز مباد

بی روی تو خورشید جهان سوز مباد

هم بی تو چراغ عالم افروز مباد

با وصل تو کس چو من بد آموز مباد

روزی که ترا نبینم آن روز مباد

این دو بیتی که خواندم و آن را به اصطلاح شعرا «رباعی» می گویند منسوب به استاد رودکی است. در متن خود رباعی هم دلایل و شواهدی هست از قبیل مقفّی بودن مصراع سوم که تا حدی صحت انتساب آن را به رودکی یا یکی از گویندگان قدیم دیگر تأیید می کند.

موضوع سخنرانی من رودکی و اختراع همین نوع شعرست که مخصوص زبان فارسی است و عربها هم آنرا نداشته و از ما گرفته اند و معروفست که رودکی مخترع این نوع شعر بود.