کهن‌ترین نمونه‌های نقش تزئینی نام علی (ع) در معماری اسلامی / احمد خامه یار

1396/1/28 ۰۹:۱۶

کهن‌ترین نمونه‌های نقش تزئینی نام علی (ع) در معماری اسلامی / احمد خامه یار

نقش نام مبارک حضرت علی (ع) به خط کوفی بنایی، از تزئینات رایج در بناهای آیینی و یادمانی در ایران به شمار می‌آید. آقای دکتر غلامحسین معماریان در کتاب ارزشمند خود «نام علی (ع) در معماری اسلامی ایران با روش خط بنایی»، تصاویر نمونه‌های متعددی از نقوش تزئینی نام حضرت علی (ع) را گردآوری و منتشر کرده است.

 

نقش نام مبارک حضرت علی (ع) به خط کوفی بنایی، از تزئینات رایج در بناهای آیینی و یادمانی در ایران به شمار می‌آید. آقای دکتر غلامحسین معماریان در کتاب ارزشمند خود «نام علی (ع) در معماری اسلامی ایران با روش خط بنایی»، تصاویر نمونه‌های متعددی از نقوش تزئینی نام حضرت علی (ع) را گردآوری و منتشر کرده است. با این حال مؤلف محترم این کتاب، نمونه‌هایی نسبتاً کهن و بسیار مهم از این دست نقوش را، به ویژه در شماری از بناهای شاخص دوره ایلخانی و سده هشتم هجری همچون گنبد سلطانیه و مقابر باغ گنبد سبز قم که در قالب گچ‌بری اجرا شده، از قلم انداخته است. در حالی‌که تنوع نقش نام علی (ع) به شیوه خط کوفی بنایی، به گونه‌ای که در مقابر باغ گنبد سبز قم به چشم می‌خورد، در کمتر بنای دیگری وجود دارد.

با این حال، به نظر می‌رسد که کهن‌ترین نمونه‌های شناخته شده از نقوش تزئینی نام علی (ع) در معماری اسلامی نه متعلق به ایران، بلکه متعلق به حوزه جغرافیایی شام بوده است. تصویر نمونه‌ای از این دست نقوش را که در قلعه شهر حلب در شمال سوریه به دست آمده، هرتسفلد ـ باستان‌شناس آلمانی ـ در کتاب خود درباره کتیبه‌های اسلامی این شهر که حدود نزدیک به یکصد سال پیش منتشر شده، معرفی کرده است. نمونه دیگر، در قلعه شهر طرابلس در ساحل لبنان وجود دارد که احتمالاً متعلق به دوره حاکمیت امرای شیعه مذهب بنی‌عمار (سده پنجم هجری) بوده است.

دریافت مقاله

منبع: حلقه کاتبان - گنجینه

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: