شهر علوی؛ شهر آرمانی از منظر نهج‌البلاغه

1395/11/3 ۰۹:۱۳

کتاب «شهر علوی ؛شهر آرمانی تحقق‌پذیر در دنیا» در قالب دو بخش کلی و در مجموع هشت فصل به قلم محمد نقی‌زاده، عضو هیات علمی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، به بازار نشر عرضه شده است.

 
 
 
کتاب «شهر علوی؛ شهر آرمانی تحقق‌پذیر در دنیا» تالیف محمد نقی‌زاده از سوی نشر خورشیدباران منتشر شد.
 
کتاب «شهر علوی ؛شهر آرمانی تحقق‌پذیر در دنیا» در قالب دو بخش کلی و در مجموع هشت فصل به قلم  محمد نقی‌زاده، عضو هیات علمی واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، به بازار نشر عرضه شده است.
 
نویسنده در قالب «اشاره» درباره مفهوم شهر آرمانی و هدف از تالیف این کتاب نوشته است: «شیوه‌های رایج در زمینه استفاده از تعابیری همچون «آرمان‌شهر» و «شهر آرمانی» و سخن گفتن از وجوه و مصادیق متفاوت آنها (به‌ویژه در ایران معاصر) و باور به امکان بهره‌گیری از شیوه مدیریت امام‌الموحدین (ع) و فرمایشات ایشان در جهت تبیین ویژگی‌ها و صفات شهری آرمانی که شایستگی زیست انسان را داشته باشد، نگارنده را بر آن داشت تا با بهره‌گیری از نهج‌البلاغه شریف به تبیین ویژگی‌ها و مختصات شهری آرمانی با نام «شهر علوی» به عنوان «شهر آرمانی تحقق‌پذیر اسلام» بپردازد.»
 
«مبانی و مقدمات» نخستین بخش کتاب حاضر است که در سه فصل به «تعاریف و کلیات»، «اجمالی در باب شهر آرمانی» و «مبانی طبقه‌بندی موضوعات» پرداخته است.
 
در صفحه چهل و سه کتاب درباره «تاریخچه مختصر «شهر آرمانی» در اسلام و ایران» می‌خوانیم: «در آثار ادبای ایرانی و فارسی‌‌زبان اعم از حکما و عرفا و شعرا، موضوع شهر آرمانی یا مکان زندگی آرمانی و یا اصولا زندگی و حالات آرمانی برای انسان و جامعه مطرح بوده است که طرح موضوع گاهی به‌صورت وصف مکان مطلوب برای زندگی انسان و گاهی نیز به‌عنوان اعتراض به وضع موجود مورد بررسی و شرح و اشاره قرار گرفته است. به بیان دیگر،‌ یکی از علل و انگیزه‌های مطرح کردن شهر آرمانی این است که این شهرها،‌ علاوه بر تبیین مکان آرمانی زندگی انسان، ‌به‌‌عنوان اعتراض به وضع موجود نیز مطرح شده‌اند. برای نمونه،‌ ایرانیان و مسلمانان و دانشمندان و حکمای آنها در بسیاری از موارد به‌عنوان اعتراض به حکومت‌ها و از جمله خلافت به شرح شهری آرمانی پرداخته‌اند. ابن‌سینا و سهروردی و نظامی و فردوسی و اخوان‌الصفا از حکیمان و گروه‌هایی هستند که در این زمینه به ایفای نقش پرداخته‌اند.»
 
بخش دوم با عنوان «اصلی‌ترین ویژگی‌های شهر علوی در نهج‌البلاغه» شامل پنج فصل «مبانی فکری اهل شهر علوی به اتکای کلام مولی (ع)»، «عوامل و جهت‌دهنده‌های شناخت و عمل انسان»، «حقوق و ارتباطات انسانی در شهر علوی»، «طبیعت و محیط زندگی» و «منشور شهر علوی» است.
 
در این بخش و در صفحه صد و بیست و پنج درباره «مبانی فکری شهروندان شهر علوی» آمده است: «از آنجایی که اصلی‌ترین رکن هر شهری اهل آن شهر هستند ‌و به دلیل این‌که آنچه هویت و آرمان‌ها و خواسته‌های اهل شهر را سامان می‌دهد و شهروندان نیز شهر را برای وصول به آرمان‌‌ها و اهداف خویش و برای پاسخگویی به شیوه زیست خویش پدید می‌آورند، مبانی فکری و جهان‌بینی و نوع نگرش آنها به هستی و زندگی است، در این مجال با استناد به نهج‌البلاغه شریف به برخی از اصلی‌ترین موضوعاتی که می‌توانند مبنای فکری انسان قرار گیرند، اشاره می‌شود ... اما اصلی‌ترین مبانی فکری شهروندان که از مبانی اسلام یعنی «توحید» و «نبوت» و «معاد» و «امامت» و «عدل» منبعث می‌شوند عبارتند از: ایمان، معنویت‌گرایی، معادگرایی و تعامل متعادل و منطقی با دنیا.»
 
نویسنده در ادامه مباحث این بخش در فصل ششم، «ارتباطات مدیران و اهل شهر» را این‌گونه تبیین کرده است: «این ارتباطات با بسیاری از موضوعات مرتبط و همراه هستند که بارزترین آنها رعایت حقوق الهی و انسانی و شهروندی است. کلام امام (ع) در این زمینه شاهکارهایی است که مستقل از هر آیینی می‌تواند ملاک عمل حاکمان مردم‌خواه و انسان‌دوست قرار گیرند. از جمله آن‌که می‌فرماید: «ای مردم! سوکند به خدا! من شما را به هیچ طاعتی وادار نمی‌کنم مگر آن‌که پیش از آن خود عمل کرده‌ام و از معصیتی شما را باز نمی‌دارم جز آن‌که پیش از آن ترک گفته‌ام (نهج‌البلاغه، 1384، خ 175، ص237). یکی از اصلی‌ترین پیام‌های این سخن «فرهنگ سازی» است و ابتدا کردن آن از خویش است. این سخن پیامهای دیگری نیز دارد و آن لزوم رعایت قوانین و مقررات و عرف جاری در شهر از سوی همگان و از جمله از سوی مدیران شهر به تساوی و عدم استثنای برخی افراد است.»
 
نخستین چاپ کتاب «شهر علوی (شهر آرمانی تحقق‌پذیر در دنیا)» در 338 صفحه با شمارگان یک‌هزار نسخه به بهای 28 هزار تومان از سوی نشر خورشیدباران راهی بازار کتاب شده است.

منبع: ایبنا