امین مقدسی: هویت تاریخی ما با خلیج فارس گره خورده است

1395/7/11 ۱۰:۳۰

امین مقدسی: هویت تاریخی ما با خلیج فارس گره خورده است

چهارمین همایش دو سالانه بین‎المللی خلیج فارس در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شنبه ۱۰ مهرماه آغاز به کار کرد.



همایش خلیج فارس

چهارمین همایش دو سالانه بین‎المللی خلیج فارس در تالار فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران، شنبه ۱۰ مهرماه آغاز به کار کرد.

ابوالحسن امین مقدسی، رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران در ابتدای این همایش گفت: خلیج فارس و دریای عمان به عنوان دروازه‌های اصلی ورود و خروج کالا در عصر حاضر هستند و  از اهمیت به‌سزایی در اقتصاد ایران و منطقه برخوردارند. تاریخ این دو دریا در برگیرنده رفتار کارمندان دریایی در تبادل و عرضه کالاهای گوناگون است. داد و ستدهای تاریخی در این آب‌راه مهم و حیاتی  تنها به تبادل کالا خلاصه نمی‌شود، چرا که دریای عمان و خلیج فارس در طول تاریخ، محل اصلی تبادلات فرهنگی بین کشورها و  اقوام مختلف بودند.

خلیج فارس؛ میانجی فرهنگ‎ها

امین مقدسی خلیج فارس را محلی برای تبادل فرهنگ‌ها دانست و افزود: آنچه که در کانون‎های دریایی و کشتی‎ها، در خلیج فارس جا‎به‌جا می‎شد، منحصر به کالاهای سرزمین‎های دور نبوده است. بلکه در کنار آن فرهنگ و آداب و رسوم و فن‌آوری ملت‎های دیگر نیز به شکل مستقیم مبادله شده است. از این رو بنادر و جزایر خلیج فارس و دریای عمان به عنوان میانجی  فرهنگ‎ها ایفاگر نقشی مهم و حیاتی بوده‌اند.

رئیس دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تهران ادامه داد: خلیج فارس یکی از اصلی‌ترین منابع تبادلات و داد و ستدهای فرهنگی محسوب می‌شده است. مهم‌ترین نشانه این امر را می‎توان در تنوع و گوناگونی و سنت‎های رایج در جای جای خلیج فارس و دریای عمان مشاهده کرد. سنت‎هایی که ریشه در شرق دور و کرانه‌های آفریقا از طرف دیگر داشته است.

دکتر امین مقدسی خلیج فارس را دریچه تبادل فرهنگ‎ها و میانجی تمدن‎های شرق و غرب دانست و گفت: این موقعیت استثنایی تا قرن ۱۶ و به دنبال حضور اروپاییان در این آب‎راه تداوم داشت و زمینه‎های مناسبی را در مطالعات بین‎رشته‎ای در حوزه علوم‎انسانی، تاریخ، ادبیات باستان‌شناسی و زبان‎شناسی و علوم‎اجتماعی و سیاسی به وجود آورد است.

تقویت مطالعات در پژوهش‎های مرتبط با تاریخ تمدن و فرهنگ

وی افزود: دانشکده علوم‎انسانی و ادبیات دانشگاه تهران در راستای تحقق  اهداف علمی و پژوهشی و ایجاد زمینه مناسب برای مشارکت هر چه بیشتر اندیشمندان حوزه علوم انسانی و تقویت مناسبات علوم دانشگاهی و با هدف  توسعه تحقیقات بین‎رشته‎ای همواره پشتیبان برگزاری نشست‎ها و همایش‎های بین‎المللی و بین‎رشته‎ای بوده است. در این راستا از یک دهه پیش همایش دو سالانه بین‎المللی خلیج فارس، تمدن و فرهنگ توسط شورای تصویب با حضور محققان دانشگاهی از داخل و خارج کشور برگزار شده است.

رئیس دانشکده ادبیات و علوم‎انسانی دانشگاه تهران در پایان بیان کرد: هدف اصلی از برگزاری اینگونه همایش‎ها تقویت مطالعات در علوم انسانی و به‎ویژه پژوهش‎های مرتبط با تاریخ تمدن و فرهنگ ایران بوده است و در برگزاری چهارمین دوره از این همایش‎ها از یاری استادان، کارشناسان، نهادها و موسسات و سازمان‎هایی برخوردار بودیم که با تمام وجود  وصمیمانه از آنان قدردانی می‎کنیم.

شناخت خلیج فارس به مثابه  شناخت بخشی از تمدن بشری

دکتر فرج الله احمدی، عضو هیئت علمی گروه تاریخ دانشگاه تهران و دبیر چهارمین همایش دوسالانه بین‎المللی خلیج فارس نیز در ادامه این همایش گفت: اگرچه نفت و انرژی در این صد ساله گذشته بخش مهمی از تحولات خلیج فارس را تشکیل می‎دهد؛ اما، پر واضح است که اهمیت خلیج فارس منوط به حوزه نفت و انرژی نیست. در چشم‎انداز وسیع‎تر می‎توان مطالعات خلیج فارس را بخشی از مطالعات تاریخی و تمدنی جهان و ایران دانست.

احمدی اضافه کرد: باید تلاش کنیم تا از پژوهش‎های علمی سیاست‎ زدایی کنیم تا این پژوهش‎ها زمینه‎ای برای تعامل و تفاهم و همگرایی و توسعه و امنیت پایدار در منطقه و کشورهای حوزه خلیج فارس فراهم کنند. این مهم تنها از طریق تاکید بر واقعیت‎های تاریخی و تمدنی در منطقه مقدور خواهد بود و چنین رویکردی همگرایی اقتصادی و فرهنگی و دست‎یابی به الگوی مطلوب و همکاری بدون دخالت‎های نیورهای مداخله‎گر فرامنطقه‎ای و در نتیجه امنیت در سطح جهانی را درپی خواهد داشت.

دبیر چهارمین همایش دوسالانه بین‎المللی خلیج فارس همایش‎های بین‎المللی در دانشگاه تهران را پر اهمیت دانست و ادامه داد: این اهمیت از آن روست که این همایش‎ها بسترهای حاصل را برای گردهمایی‎ها و ارتباطات گسترده‎تر و پژوهش‌گرا در سطح محلی و ملی و فراملی فراهم می‎کند. توسعه همکاری‎های بین دانشگاه‎ها و  پژوهشگران و سایر پژوهشگران کشورها  را نیز امکان‎پذیر می‎سازد.

بازشناسی خلیج فارس و اعتلای فعالیت‎های منطقیه‎ای

وی ادامه داد: دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، سه همایش بین‎المللی را از تاریخ ۸۶ برگزار کرده است و محورهای اصلی این همایش‎ها، تاریخ و تمدن خلیج فارس از دوران باستان تا زمان معاصر است. تعمیم این مطالعات نه تنها شناخت تمدن و میراث ایرانی و اسلامی است، بلکه شناخت بخشی از تمدن بشری را نیز شامل می‎شود.

دبیر چهارمین همایش دوسالانه بین‎المللی خلیج فارس تأکید کرد: در این همایش‎ها پژوهشگران خلیج فارس با ارائه مقالات خود برغنای همایش‎های قبلی افزوده‎اند. توسعه این مطالعات از منظر علمی نقشی تعیین‎کننده در همگرایی منطقه‎ای خواهد داشت. آثار  فرهیختگان حاضر زمینه‎های لازم را برای همکاری‎های بین‎المللی در سطح منطقه‎ای و فرامنطقه‎ای فراهم خواهد آورد. در این راستا دانشگاه تهران حضور پژوهشگران این عرصه را ارج نهاده است و از هرگونه پیشنهاد برای همکاری علمی و پژوهشی و ملی و منطقه‎ای استقبال کرده است.

وی در انتها افزود: فراخوان دوسالانه همایش به سه زبان انگلیسی و عربی و فارسی از مهر ۹۴ بروی سایت دانشکده علوم‎انسانی و ادبیات قرار گرفت. مجموعه چکیده مقالات نیز به چاپ رسیده است. امیدوارم این همایش باعث بازشناسی خلیج فارس و اعتلای فعالیت‎های منطقه‎ای گردد.

خلیج فارس؛ مسئله‎ای جهانی

دکتر محمود نیلی احمدآبادی، رئیس دانشگاه تهران در انتهای نشست اول بیان کرد: امیدوارم این همایش از سه همایش دیگر  پربار تر باشد و دستاوردهای بهتری را به همراه داشته باشد. خلیج فارس برای ما ایرانیان از اهمیت به‎سزایی برخوردار است و بخشی از هویت تاریخی ما با خلیج فارس گره خورده است.

وی افزود: خلیج فارس تنها یک آبگاه ژئوپولیتیکی و اقتصادی نیست؛ بلکه، به واسطه نام این خلیج با فارس تمدن‎های بشری رقم خورده و هویت تاریخی و جهانی به وجود آمده است. بسیار ظالمانه است که با تبلیغات، تغییری در این نام ایجاد کردند، چرا که خلیج فارس یک مسئله ملی نیست، بلکه مسئله‎ای جهانی است و تمام جهان به این نام اعتراف دارند.

رئیس دانشگاه تهران در خصوص نقش موثر خلیج فارس گفت: همانطور که در سه همایش گذشته و این همایش ملاحظه کردید، خلیج فارس به غیر از وجه تاریخی و تمدنی، اهمیت روز افزونی پیدا کرده است، نقش موثر آن در انرژی جهانی و پتانسیل‎های اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی بیش از پیش مورد توجه سرمایه‎گذاران و کشورهای دیگر قرار گرفته است. شرط استفاده از این پتانسیل وجود یک امنیت پایدار است.

وی به نگرانی‎های زیست‎محیطی در خصوص خلیج فارس اشاره کرد و افزود: نکته دیگر که باید به آن توجه کرد چگونه قدردانی‎کردن از این امکانات است و توسعه‎های بی‎رویه در بهره‎برداری از این امکانات، از نظر محیط‎زیست باعث نگرانی‎هایی شده است. اگر به آن توجه نکنیم دچار خسران می‎شویم. چراکه این چالش‎ها منطقه‎ای نیست بلکه جهانی است.

حمایت دانشگاه تهران از همکاری‌های علمی و بین‌دانشگاهی

نیلی احمدآبادی از چگونگی غلبه بر چالش‌های زیست‎محیطی خلیج فارس گفت و بیان کرد: طبیعی است که بدنه کارشناسی سازمان‎ها و دستگاه‎های اجرایی به حد کافی دارای تخصص و امکانات لازم برای پایداری هستند. اینجاست که امروز جهان بیش از گذشته به دانشمندان و دانشگاه‎ها و محققین روی آورده است. توسعه همکاری‎های بین‎دانشگاهی و ایجاد شبکه‎های بین محققین در راستای مشارکت و کمک به حل این مسائل  امروز در دستور کار دولت‎ها قرار گرفته است. امروز در مراکز مشاورهای دولتی با تکیه بر علم می‎توانند  بهترین راهکارها که به توسعه پایدار منجر می‎شود، ارائه کنند.

رئیس دانشگاه تهران  در پایان اضافه کرد: دانشگاه تهران به عنوان بزرگ‎ترین دانشگاه جامع کشور که حرکت‎ها و جهت‎گیری‎هایش الگویی برای باقی دانشگاه‎هاست، در این زمینه باید پیش قدم باشد. لذا در برگزاری این کنفرانس بین‎المللی دوسالانه که سعی شده رتبه بین‌المللی را پیدا کند؛ باید قدمی در جهت علم نیز بر دارد. بدون مشارکت دانشگاه‎ها نمی ‏توانیم راه‌حل جدی و پایداری را ارائه کنیم. دانشگاه تهران از این دست همکاری‌های علمی و بین‌دانشگاهی حمایت می‎کند و امیدواریم در خلیج فارس شاهد یک دوستی و همکاری پایدار بین کشورهای منطقه باشیم.

منبع: مهر

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: