کرمانشاه میزبان همایش بین المللی «کردی، زبان ایرانی»

1393/4/14 ۰۹:۵۸

همایش بین المللی «کردی، زبان ایرانی»، 22 و 23 مهر در کاروانسرای بیستون کرمانشاه برگزار می‌شود. سید ضیاء الدین خرمشاهی رئیس بنیاد ایران‌شناسی شاخه استان کرمانشاه در این‌باره افزود: این نخستین همایش از سلسله همایش‌های زبان شناسی است که بنیاد ایرانشناسی آن را در کرمانشاه و با تمرکز بر روی زبان کردی برگزار خواهد کرد. همایش بین المللی «کردی، زبان ایرانی» روزهای 21 ، 22 و 23 مهرماه آینده به میزبانی کرمانشاه برگزار می شود. رئیس شعبه بنیاد ایران شناسی در کرمانشاه در گفتگو با خبرنگاران ضمن اعلام این مطلب افزود: محل برگزاری همایش «کردی، زبان ایرانی» احتمالاً «هتل پارسیان» کرمانشاه است. هماهنگی ها و برنامه ریزی های لازم برای برگزاری این همایش انجام گرفته است. البته در حال برنامه ریزی برای برگزاری این مراسم در «کاروانسرای عباسی» بیستون نیز هستیم و اگر برخی مرمت های ضروری انجام شود از این مکان زیبای تاریخی برای برگزاری همایش بهره خواهیم گرفت.

همایش بین المللی «کردی، زبان ایرانی» روزهای 21 ، 22 و 23 مهرماه آینده به میزبانی کرمانشاه برگزار می شود.

رئیس شعبه بنیاد ایران شناسی در کرمانشاه در گفتگو با خبرنگاران ضمن اعلام این مطلب افزود: محل برگزاری همایش «کردی، زبان ایرانی» احتمالاً «هتل پارسیان» کرمانشاه است. هماهنگی ها و برنامه ریزی های لازم برای برگزاری این همایش انجام گرفته است. البته در حال برنامه ریزی برای برگزاری این مراسم در «کاروانسرای عباسی» بیستون نیز هستیم و اگر برخی مرمت های ضروری انجام شود از این مکان زیبای تاریخی برای برگزاری همایش بهره خواهیم گرفت.

دکتر سیدضیاءالدین خرمشاهی در ادامه به تشریح برنامه هایی که قرار است در این همایش بین المللی برگزار شوند پرداخت و اظهار داشت: در مراسم افتتاحیه پس از سخنرانی حضرت آیت اله خامنه ای ریاست عالی بنیاد، سه نفر از رؤسای کرسی های زبان شناسی بین المللی از سه قاره مختلف به سخنرانی می پردازند. بعد از مراسم افتتاحیه چندین کارگاه تخصصی در حوزه های مختلف آغاز به کار می کنند و اساتیدی که به این همایش دعوت شده اند مقالاتشان را در این کارگاه ها عرضه خواهند کرد. این کارگاه های علمی دو روز ادامه خواهند داشت و در روز سوم که به مراسم اختتامیه اختصاص دارد چهره های شناخته شده عرصه زبانشناسی به سخنرانی خواهند پرداخت.

وی همچنین عنوان کرد: در حاشیه این همایش چندین نمایشگاه با موضوعات فرهنگ کردی، مردم شناسی و اسناد تاریخی برگزار می شود. در کنار این ها جلسات متعدد شعر خوانی کردی خواهیم داشت. همچنین برنامه هایی نیز برای ارایه موسیقی اصیل و مقامی کردی برگزار می شود.

یک همایش بزرگ در ابعاد بین المللی

رئیس شعبه بنیاد ایران شناسی در کرمانشاه در ادامه سخنانش با اشاره به ابعاد گسترده همایش «کردی، زبان ایرانی» گفت: شاید در حوزه زبان شناسی تاکنون در کشور هیچ همایشی در این ابعاد برگزار نشده است. 35 زبانشناس از اقلیم کردستان عراق و کشورهای مختلف دنیا مانند ترکیه، آمریکا، فرانسه، آلمان، سوئد، روسیه، ارمنستان، آذربایجان، دانمارک در حوزه های مختلف زبانشناسی در این همایش حضور خواهند یافت. در میان این میهمانان رئیس کرسی زبان شناسی دانشگاه سوربن فرانسه نیز حضور دارد، کسی که هفت اثر مکتوب در مورد گویش کردی کرمانشاهی دارد. همچنین 200 میهمان از دانشگاه های مختلف کشور داریم که در میان آن ها اساتید برجسته ای از استان های ایلام، کرمانشاه، خراسان شمالی، کردستان و آذربایجان غربی حضور دارند.

خرمشاهی در همین زمینه ادامه داد: تعدادی از میهمان ما را علاقه مندان به زبان و ادبیات کردی تشکیل می دهند؛ کسانی که از میان اساتید و دانشجوایان و علاقه مندان به این عرصه انتخاب خواهند شد. بخشی از میهمانان را نیز فرهیختگان گمنام استان کرمانشاه تشکیل می دهند افرادی که در شهرها و روستاهای مختلف برای این حفظ و ثبت این فرهنگ کار و تلاش کرده اند و این عرصه ای است که ما آن ها را به جهانیان معرفی کنیم.

بنیادی در خدمت تاریخ و فرهنگ ایران زمین

این فعال فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خویش به معرفی بنیاد ایرانشناسی به عنوان برگزار کننده این همایش پرداخت و اظهار داشت: بنیاد ایران شناسی یکی از بنیادهای وابسته به نهاد ریاست جمهوری است. بنیاد ایرانشناسی در 4 حوزه «فرهنگی و تاریخی»، «زبانی»، «جغرافیایی» و «ایران در منظر تعاملات جهانی» به تحقیق و پژوهش پیرامون مسایل فرهنگی می پردازد و بر اساس آنچه که در اساسنامه مصوب 1376 بنیاد آمده است هرگونه فعالیت ایرانشناسانه - به ویژه در این چهار حوزه - باید در این «بنیاد» متمرکز شود.

سیدضیاءالدین خرمشاهی در ادامه افزود: اولین رئیس بنیاد ایرانشناسی زنده یاد دکتر حسن حبیبی بودند که در دوران مدیریت خویش تلاش های فراوانی در جهت اعتلای فرهنگ ایران انجام دادند. بعد از رحلت ایشان سکان هدایت این موسسه مهم به دست حضرت آیت اله سیدمحمد خامنه ای سپرده شده و ایشان نیز طی این سال ها با اهتمام بیشتری به فعالیت در این عرصه پرداخته اند.

وی سپس با اشاره به تشکیل جلسات منظم و فشرده پیرامون برگزاری هر چه باشکوه تر این همایش، در ادامه عنوان کرد: از هفته اول اردیبهشت ماه تاکنون جلسات شورای «اجرایی» و «علمی» همایش «کردی، زبانی ایرانی» به طور منظم و در روزهای یکشنبه هر هفته در دفتر مرکزی بنیاد ایرانشناسی برگزار می شود تا این همایش در بالاترین سطح کیفی برگزار شود و هم اکنون هیئت علمی همایش در حال بحث و رایزنی پیرامون موضوعات مختلف این همایش است. دبیرخانه همایش در تهران نیز با همکاری «وزارت امورخارجه» و «سازمان ارتباطات اسلامی» و «یونسکو» شروع به شناسایی تمام کسانی کرده است که در هر کجای دنیا در زمینه زبان و ادبیات کردی تلاش هایی انجام داده اند و آثار مکتوبی را از خود به جا گذاشته اند.

«کرمانشاه» شهر برگزیده برای میزبانی همایش

رئیس شعبه بنیاد ایران شناسی در کرمانشاه در ادامه به تشریح زمینه ها و ضرورت های برگزاری این همایش پرداخت و گفت: یکی از برنامه های مصوب بنیاد ایرانشناسی در سال 93 پرداختن به زبان های ایرانی است. در همین زمینه سلسله همایش هایی در نظر گرفته شده است که در هر همایش به شکلی کاملاً علمی و تخصصی به یکی از زبان های ایرانی پرداخته می شود. به پیشنهاد شعبه ایرانشناسی در کرمانشاه اولین همایش به «زبان کردی» اختصاص یافت و امتیاز بسیار ارزشمند برگزاری این همایش به کرمانشاه داده شد.

خرمشاهی در ادامه اظهار داشت: بنیاد بین المللی «یونسکو» به عنوان بازوی فرهنگی سازمان ملل سال هاست مشغول رصد کردن وضعیت زبان ها در دنیاست. در گزارش اخیر «یونسکو» آمده است در ایران 25 زبان وجود دارد که از این تعداد 3 زبان منقرض شده، 7 زبان در حال انقراض است و زبان های دیگر نیز از وضعیت چندان مناسبی برخوردار نیستند. نکته مهم اینکه متأسفانه در این تحقیق یونسکو «زبان کردی» -که جزو زبان های ایرانی است - را به درخواست کشور ترکیه جزو حوزه زبان های عثمانی قرار داده است. در حالیکه زبان «پشتو» که در افغانستان است به درستی جزو حوزه زبان های ایرانی قلمداد شده است. وجود چنین دغدغه هایی که بسیار جدی هستند، هیئت امنا و شورای پژوهشی بنیاد ایرانشناسی را مجاب کرد اولین همایش از سلسله همایش های زبانشناسی به «زبان کردی» اختصاص داشته باشد.

کردها هر کجا که باشند ایرانی هستند

این فعال فرهنگی در ادامه با اشاره با تاکید بر این واقعیت که «کرد» یکی از عناصر هویت بخش فرهنگ ایرانی است، در دنباله صحبت هایش افزود: به لحاظ تاریخی تا پیش از نبرد «چالدران» تمامی قسمت هایی که امروزه از آن به عنوان کردستان ترکیه و عراق نامبرده می شود بخشی از قلمرو ایران بوده اند. نکته مهم دیگر اینکه کردهای ساکن کشورهای همسایه هنوز به لحاظ عاطفی خود را متعلق به ایران می دانند.

وی همچنین عنوان کرد: یکی از شخصیت های کرد ساکن ارمنستان در این زمینه می گفت ما به لحاظ تابعیت ارمنی هستیم ولی به لحاظ فرهنگی ایرانی هستیم. همچنین بزرگترین رهبران کرد مانند مرحوم ملامصطفی بازرانی بارها گفته هر جا که کرد باشد آنجا ایران است. در واقع «کرد» به لحاظ تاریخی، تمدنی و زبانی یک پیوند ناگسستنی با ایران دارد. زبان کردی و زبان فارسی باعث هم افزایی و غنای یکدیگر شده اند و این دو باید همیشه در کنار هم باشند. 

تشریح اهداف و محورهای همایش

دکتر خرمشاهی در بخش دیگری از سخنانش به معرفی اهداف این همایش پرداخت و گفت: اهدافی که این همایش در نظر دارد به آن ها دست پیدا کند عبارتند از: «حفظ قوت و اصالت زبان کردی به عنوان یکی از ارکان هویت ملی ایران و زبان دوم بومی ایران و حامل فرهنگ ایرانی»، «پروردن زبانی مهذب و رسا برای اندیشه های علمی و ادبی و ایجاد انس با مآثر معارف تاریخی در نسل کنونی و نسل های آینده؛ و استفاده از منابع مکتوب قدیمی به زبان کردی»، «رواج زبان و ادبیات کردی و گسترش حوزه و قلمرو آن در داخل و خارج کشور» و «ایجاد نشاط و بالندگی در زبان کردی به تناسب مقتضیات زندگی و پیشرفت علوم و فنون بشری با حفظ اصالت آن»، «جلوگیری از انقراض زبان کردی» و «پیشگیری از تصاحب این میراث عظیم ملی توسط بیگانگان.»

وی در ادامه خاطرنشان کرد: متأسفانه برخی افراد با ساده انگاری عنوان می کنند هیچ خطری زبان کردی را تهدید نمی کند و این زبان اصلاً در خطر انقراض نیست. برای رد این ادعا یک نمونه کاملاً آشکار را بیان می کنم؛ در گذشته بسیاری از خانواده های کرمانشاهی پدر و مادرها با هم «کردی» صحبت می کردند و با فرزندانشان فارسی سخن می گفتند و نسل ما دیگر هیچگاه با فرزندانمان کردی صحبت نکردیم. برای انقراض یک زبان ما نیازمند یک دوره 300 ساله نیستیم بلکه تنها با عوض شدن دو نسل یک زبان از بین می رود. متأسفانه در دوران پهلوی بیگانگان تفکر غلطی را در این کشور رواج دادند که صحبت کردن به «زبان محلی» به معنی «دهاتی بودن» است و «دهاتی بودن» یک ضد ارزش است!

رئیس شعبه بنیاد ایران شناسی در کرمانشاه سپس به توصیف محورهایی که برای طرح در این همایش در نظر گرفته شده اند پرداخت و اظهار داشت: این محورها که در شورای علمی و اجرایی همایش به تصویب زبانشناسان مطرح کشور رسیده است، در چند حوزه تقسیم بندی شده اند. در حوزه زبان کردی مباحثی مانند «آوا شناسی تاریخی»، «صرف و نحو تاریخی»، «آواشناسی امروزی»، «زبانشناسی اجتماعی در حوزه زبان کردی»، «گویش شناسی» و «ادبیات عامه» مورد بحث و بررسی قرار خواهند گرفت. همچنین در این بخش «تاریخ ادبیات کردی در حوزه کودک و نوجوان» و «ادبیات عامیانه کردی» مورد کند و کاو قرار خواهد گرفت.

در قسمت ادبیات عامیانه به آثاری پرداخته می شود که متاسفانه در حال از میان رفتن هستند و اگر تلاش های دلسوزانه برخی علاقه مندان برای گردآوری ضرب المثل ها و ترانه های کردی نبود شاید الآن ما چیزی در دست نداشتیم.

همایشی با دست آوردهای چشمگیر

خرمشاهی با ذکر این نکته که خروجی ها و دست آوردهای همایش «کردی، زبان ایرانی» از پیش مشخص شده اند عنوان کرد: یکی از این دست آوردها مطرح کردن «کرمانشاه» به عنوان کانون فرهنگ و ادب کردی و خاستگاه و آوردگاه زبان کردی است. در کنار این ها یک دبیرخانه دایمی زبان کردی در کرمانشاه تشکیل خواهد شد که پس از کسب مجوزهای قانونی در راستای تأسیس فرهنگستان زبان و ادب کردی اقدام خواهد کرد. دایر شدن چنین فرهنگستانی باعث جلب و جذب تمامی علاقه مندان به زبان و ادبیات کردی به کرمانشاه می شود و هر کس در هر جای دنیا بخواهد درباره زبان و ادبیات کردی به تحقیق و پژوهش بپردازد ناچار خواهد بود به مرکز نیز مراجعه کند.

وی ادامه داد: همچنین امیدوار هستیم یکی از خواسته های مردم استان های کردنشین یعنی تاسیس رشته زبان و ادبیات کردی در دانشگاه ها جامه عمل بپوشانیم. در صورت دایر شدن چنین رشته ای در کرمانشاه تمامی علاقه مندان به تحصیل در زبان کردی از کردستان عراق، سوریه، ترکیه و دیگر استان های کردنشین به کرمانشاه خواهند آمد.

این فعال فرهنگی کرمانشاهی یکی دیگر از اهداف این همایش را نجات گویش کردی کرمانشاهی و کلهری از دست کسانی که این گویش ارزشمند را در برنامه های فکاهی به سخره می گیرند؛ قلمداد کرد و اظهار داشت: بارها دیده ایم هرگاه بحث لوده گری پیش می آید برخی رسانه های تصویری از زبان کردی استفاده می کنند. در حالی که ما افراد بسیار فرهیخته ای داریم که می توانند تاریخ، فرهنگ و ادبیات را با این زبان بیان کنند و یا شاعران بسیار خوبی داریم که اشعار بسیار زیبایی را با گویش کردی کرمانشاهی و کلهری سروده اند و می توانند آن را در برنامه های مختلف تلویزیونی ارایه دهند.

همایشی که می تواند نام کرمانشاه را ماندگار کند

رئیس شعبه بنیاد ایران شناسی در کرمانشاه در بخش پایانی سخنانش عنوان کرد: این همایش در صورت موفقیت می تواند نام کرمانشاه را تا سالیان سال به عنوان قطب فرهنگ کردی ثبت کند و اگر ضعیف برگزار شود شاید آخرین تلاش در این زمینه باشد. بنابراین از فرهیختگان و علاقه مندان کرمانشاهی می خواهم به دور از هرگونه پیش داوری در جهت برگزاری هر چه باشکوه تر این همایش تلاش کنند. این کار بزرگ تنها با همت دسته جمعی علاقه مندان موفق می شود.

خرمشاهی همچنین اظهار داشت: از تمامی علاقه مندان به زبان و فرهنگ کردی درخواست می کنم هر پیشنهادی و  راهکاری برای برگزاری بهتر این همایش دارند را به دبیرخانه کرمانشاه واقع در خیابان گمرک جنب سربازخانه شهری اعلام کنند. منتظر حضور علاقه مندان در جلسات همفکری و هم اندیشی این بنیاد هستیم. فراخوان مقاله برای این همایش نیز هفته آینده از طریق سایت ها منتشر می شود و عزیزانی که در این حوزه دارای آثار مکتوب هستند هرچه زودتر آن ها را به این بنیاد تحویل دهند.

خبرگزاری کرد پرس