نخستین نمونه ضبط ‌شده اذان متعلق به کیست؟

1393/4/11 ۱۰:۵۵

مسلمانان سراسر دنیا موسیقی ویژه‌ای دارند که خاص خودشان است، موسیقی که نامش «اذان»، ترانه‌سرایش «پروردگار جهان» و خواننده و تنظیم‌کننده‌اش «انسان» است.

مسلمانان سراسر دنیا موسیقی ویژه‌ای دارند که خاص خودشان است، موسیقی که نامش «اذان»، ترانه‌سرایش «پروردگار جهان» و خواننده و تنظیم‌کننده‌اش «انسان» است.

در ایران بیشتر اذان را در آواز بیات ترک در گوشه روح‌الارواح می‌خوانده‌اند که نمونه بارز آن اذان مؤذن‌زاده اردبیلی و این استعداد در خانواده او موروثی است.

اذان را در شور و شهناز و حجاز ابوعطا هم می‌خوانند. بسیاری از خوانندگان آواز در موسیقی ایران مرتبه مؤذنی هم داشته‌اند. اذان گویی با لحن موسیقی ایرانی توسط برخی خوانندگان آواز ایرانی در گذشته انجام شده است که از این دست می‌توان به اذان ابوالحسن دماوندی یکی از خوانندگان اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی اشاره کرد.

اذان او که در فواصل بیات ترک است، در واقع نخستین نمونه ضبط شده اذان روی صفحات گرامافون است که در سال 1308 ضبط شده است. اوعلاوه بر خواننده بودن، موذن مظفرالدین شاه نیز بوده است.

ابوالحسن دماوندی معروف به جناب دماوندی در حدود 1250 متولد شد. او با آقاحسین‌قلی همکاری‌داشته و به توصیه او با علی‌اکبر شهنازی در سنین نوجوانی دو صفحه ضبط کرده‌است.

او اذان را از سیدجعفر لاهیجی (استادِ عارف قزوینی) آموخت؛ بعد به اصفهان رفت و از محضر سید رحیم استاد آواز استفاده ‌کرد.

گفته می‌شود، صدای او پراوج و تحریرهایش سنجیده بود.

اذان گویی در بین استادان موسیقی آوازی از سال‌های بسیار دور رواج داشته است. از آن جمله می‌توان به سیدحسین عندلیب اصفهانی موذن مسجد سپهسالار، حاج موذن تفرشی پدر حسین قلی خان نکیسا که در عهد محمدعلی شاه، موذن مشهوری بود، سیدعبدالرحیم اصفهانی استاد دماوندی، قربان خان قزوینی معروف به شاهی و تاج اصفهانی اشاره کرد.

پس از دماوندی حدود 15 سال بعد، تاج اصفهانی خواننده مکتب اصفهان، اذانی را در بیات ترک خواند.

خبرگزاری ایسنا