11 رشته قنات جهانی نماینده 37 هزار قنات ایرانی

1395/5/3 ۰۹:۳۱

11 رشته قنات جهانی نماینده 37 هزار قنات ایرانی

11 رشته قنات ایرانی ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو نماینده 37هزار رشته قناتی است که در کشور وجود دارد که هر یک بیانگر یک فناوری خاص در ساخت قنات‌هاست. در صورت احیای فناوری قنات‌های ایران تا حدود زیادی می‌توان با بحران آب و خشکسالی که امروز کشور با آن درگیر است مقابله کرد، همان‌طور که گذشتگان با خشکسالی مقابله کردند.

قنات‌های ایران برای احیا به بودجه نیاز دارند


 مرجان حاجی‌رحیمی : 11 رشته قنات ایرانی ثبت‌شده در فهرست جهانی یونسکو نماینده 37هزار رشته قناتی است که در کشور وجود دارد که هر یک بیانگر یک فناوری خاص در ساخت قنات‌هاست. در صورت احیای فناوری قنات‌های ایران تا حدود زیادی می‌توان با بحران آب و خشکسالی که امروز کشور با آن درگیر است مقابله کرد، همان‌طور که گذشتگان با خشکسالی مقابله کردند.
محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی کشور در نشست ارائه دستاوردهای ثبت جهانی قنات ایرانی با بیان اینکه در پرونده ثبتی قنات بر واژه «ایرانی» تاکید شد، گفت: «فناوری ساخت قنات یا کاریز از ایران بوده و ما تلاش کردیم تا ویژگی‌های قنات ایرانی را به دنیا معرفی کنیم.» او حفظ عرصه و حریم ساختار قنات، احیا و لایروبی، توانمندسازی جوامع محلی را از  اقدامات مهمی عنوان کرد که پس از ثبت جهانی قنات‌های ایرانی اجرا خواهد شد.به گفته او در سال 2005 قنات افلاج در عمان ثبت‌شده که بیشتر شبیه یک کانال آب است، اما 11 رشته قنات ایرانی هر یک بیانگر تکنولوژی بومیان ایرانیان برای مدیریت بهره‌وری آب هستند.
احمد جلالی، سفیر دائم یونسکو در ایران نیز گفت: «کسانی که در اجلاس یونسکو حضور داشتند به ما می‌گفتند چرا پرونده بیابان لوت را زودتر ثبت نکردید. این باید اولین پرونده‌ای می‌بود که در فهرست جهانی ثبت می‌شد.»
در ادامــــه اصغــــر سمسارزاده، مشاور ارشد مرکز بین‌المللی قنات و سازه‌های ایران در یونسکو گفت: «افزایش آگاهی‌هــــای عمومی، کنترل ساخت‌وساز در حریم و عرصه قنات‌ها، اختصاص منابع بیشتر مالی از سوی دولت برای حفظ، احیا و لایروبی قنات‌ها و همین‌طور توجه قشر جوان به مدیریت و بهره‌وری سنتی آب در موضوعــــات پژوهشی مهم‌تریــــن دسـتاوردی است که ثبت جهانی قنات ایرانی می‌تواند داشته باشد.»
او افزود: «ثبت جهانی این 11 رشته قنات باعث بی‌توجهی به سایر قنات‌ها نمی‌شود، بلکه به‌زودی قنات اروند اردستان، قنات‌های شیخی و قنبرآباد بم، قنات چشمه سلیمانیه کاشان، قنات تاج‌آباد هرات یزد و قنات وقف‌آباد اردستان یزد نیز در فهرست آثار ملی به ثبت خواهند رسید.»

  ویژگی قنات‌هایی که جهانی شدند
به گفته مسئولان میراث فرهنگی 11 رشته قنات ثبت‌شده در ایران هر یک ویژگی خاص خود را دارند. به این ترتیب قنات قصبه گناباد به دلیل داشتن عمیق‌ترین مادرچاه با عمق بیش از 300 متر، قنات زارچ یزد به‌عنوان طولانی‌ترین قنات شناخته‌شده در جهان با طول بیش از 80 کیلومتر، قنات حسن‌آباد مشیر یزد به دلیل آب دهی بالا و استفاده از گسل و همین‌طور مدیریت بهره‌وری از آب آن توسط مردم سه منطقه، قنات بلده فردوس به دلیل ادغام آب 15 مادرچاه و داشتن 12 آسیاب آبی، قنات‌های وزوان مزدآباد و میمه اصفهان به دلیل داشتن سد زیرزمینی و کنترل آب در زمستان، قنات گوهرریز جوپار به دلیل داشتن مخزن بزرگ و قدمت، قنات ابراهیم‌آباد اراک به دلیل داشتن چاه‌های مخروطی شکل برای مقابله با ریزش، قنات‌های قاسم‌آباد و اکبرآباد بم به دلیل دریافت آب از گسل و پرآبی و همین‌طور قنات مون اردستان که 800 سال پیش دو طبقه ساخته شده است و هر کدام از راهروهای آن از یک سفره آب زیرزمینی مجزا تغذیه می‌کنند.

نظر دهید
نظرات کاربران

کاربر گرامی برای ثبت نظر لطفا ثبت نام کنید.

گزارش

ورود به سایت

مرا به خاطر بسپار.

کاربر جدید هستید؟ ثبت نام در تارنما

کلمه عبور خود را فراموش کرده اید؟ بازیابی رمز عبور

کد تایید به شماره همراه شما ارسال گردید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.:

ثبت نام

عضویت در خبرنامه.

قبلا در تارنما ثبت نام کرده اید؟ وارد شوید

کد تایید را وارد نمایید

ارسال مجدد کد

زمان با قیمانده تا فعال شدن ارسال مجدد کد.: