تاریخ در چنین روزی

عبدالحسین سپنتا متولد 1286 تهران، فارغ التحصیل به تریتیب از مدرسه سن لویی، مدرسه زرتشیان تهران، استیورت تهران، استیورت مموریال كالج اصفهان و كالج آمریكایی تهران است.

در ادامه‏ ی جنگ‏های صدر اسلام، خلیفه‏ی دوم، سعد بن ابی وقاص را مأمور فتح ایران كرد و از جانب یزدگرد سوم پادشاه ساسانیان، رستم پسر فرخ زاد به فرمانده ی قوای ایران تعیین شد.

ابوالعباس احمد بن علی بن عبدالقادر بعلبكی مصری ملقب به تقی الدین و مشهور به مِقریزی از مشاهیر مورخین عرب در سال 766 ق در قاهره به دنیا آمد. او در آغاز حنفی مذهب بود و در آخر به شافعی گرایید. مِقریزی چندی قضاوت در قاهره را به عهده داشت و پس از اقامتی ده ساله در دمشق به قاهره بازگشت و انزوا گزید. وی عزت را در عُزلت می‏دید و بدون ضرورت با كسی تردد و مراوده نمی‏كرد.

ابوالمعالی كمال الدین محمد بن علی بن عبدالواحد انصاری معروف به ابن زَمْلَكانی در سال 667 ق در حوالی دمشق به دنیا آمد. وی علم و دانش را نزد اساتید و علما آموخت و به یادگیری علوم دینی و حدیث همت گماشت و بیست و چند ساله بود كه اجازه‏ ی صدور فتوا یافت.

سید جوانان اهل بهشت، سبط اكبر، ریحانة الرسول حضرت امام حسن مجتبی(ع) در 15 رمضان سال سوم (و به روایتی سال دوم) هجری قمری در مدینه‏ ی منوره به دنیا آمد. كنیه‏ی آن حضرت، ابومحمد و القاب ایشان، تقی، زكی و السبط می‏باشد. امام حسن مجتبی(ع) پس از شهادت پدر بزرگوار خویش، مدتی امور خلافت مسلمانان را عهده دار گردید و مهیای جنگ با معاویة بن ابی سفیان شد.

محمدبن حسن طوسی معروف به شیخ طوسی در 23 سالگی برای كسب علوم روز راهی بغداد گردید و در حوزه‏ی درس شیخ مفید و سید مرتضی جای گرفت. پس از رحلت سید مرتضی در سال 436 ق، شیخ طوسی پیشوای مذهب تشیع گردید و دوازده سال بعد از سید مرتضی، در بغداد زعامت شیعیان را برعهده گرفت. حلقه‏ ی درسی شیخ طوسی پذیرای صدها عالم فاضل شیعه و سنی بود و دانشوران بزرگی در حلقه‏ ی درس او پرورش یافتند.

زین الدین بن علی بن احمد معروف به شهید ثانی در سال 911 قمری دیده به جهان گشود. او پس از مدتی علاوه بر فقه شیعه، نسبت به فقه سایر مذاهب اسلامی‏ نیز تبحر یافت. شهید ثانی به شهرهای مختلفی در شام، فلسطین، لبنان، مصر و آسیای صغیر سفر كرد و تشنگان علم و معرفت را مستفیض نمود. معاندین كه تحمل این عالم فرزانه را نداشتند، طرح قتلش را ریخته و ناجوانمردانه او را در 54 سالگی به شهادت رساندند. از شهید ثانی آثار فراوان و متنوعی بر جای مانده است كه "شرح لُمْعِه"، "غایةُالمُراد"، "مسالِكُ الافهام" و "روضُ الجنان" از جمله‏ ی آن‏هاست.

میرزا جهانگیر خان قشقایى از دانشمندان بزرگ ایرانی در اواسط قرن سیزدهم هجری، در میان ایلات قشقایى به دنیا آمد. پس ازمدتی به فراگیری علوم اسلامی همت گماشت و به عالمی توانا تبدیل شد. از آن پس، عمر خود را به تدریس علوم دینی صرف كرد و بسیاری از بزرگان، از محضر او استفاده كردند. در طول حدود پنجاه سال كه در مدرسه‏ ی صدر اصفهان و... به تدریس می‏پرداخت شاگردانی از قبیل آیت ‏اللَّه شهید سیدحسن مدرس، آیت اللَّه بروجردی، فاضل تونی و وحید دستگردی در حلقه‏ ی درس او آموزش دیدند.

شاه اسماعيل دوم مردي عياش و خونخوار و سفيه بود و چون در جواني در هرات به دست معلمي سني مذهب تربيت يافته بود، بر آن شد كه چون به شاهي برسد، مذهب شيعه را براندازد و همين كار را كرد. وي پس از به دست گرفتن قدرت، تمام برادران خود را يكي پس از ديگري به قتل رسانيد و سپس به كشتار شاهزادگاني كه در اطراف پايتخت بودند، پرداخت

حجاج بن یوسف ثقفی از ستم‏كاران تاریخ به شمار می‏آید و طی مدت بیست سال حكومت خویش، تلاش وافری در تحكیم و تثبیت حكومت مروانیان به عمل آورد. وی پس از كشتن عبداللَّه بن‏زبیر و به منجنیق بستن خانه‏ ی خدا و پایان دادن به حكومت آل‏زبیر، علاوه بر حجاز، حكومت عراق و شرق عالم اسلام( تا مرزهای هند و مغولستان) را نیز به دست آورد.