مقاله

خدا رحمت کند نخستین معلم فلسفه ما، مرحوم مجتهدزاده را که اسم و درسش با دکتر مجتهدی شباهت دارد. او با اشتیاق تمام بحث الفاظ را به ما آموخت. این یادآوری از آن‌رو مهم است که وی در اولین جلسه، با حوصله درخور ستایش، دو ساعت تمام درباره «تاریخ فلسفه» و تعریف هر واژه در این ترکیب سخن گفت.

نورالدین ابوالبرکات عبدالرحمن احمد جامی (۲۳ شعبان ۸۱۷- ۱۸ محرم ۸۹۸ هجری قمری / نوامبر ۱۴۱۴ – نوامبر ۱۴۹۲) شاعر بزرگ و عارف شهیر قرن نهم هجری (پانزدهم میلادی) است.

تفکرات وجودی ابن عربی وقتی از صافی ذهن ظریف عارفان ایرانی عبور کرد، رنگ و بوی عشق انگیز عرفان شرقی به خود گرفت، یا بهتر است بگوییم رنگ و بوی آن با مزاج ایرانی دمساز گردید. ابتدا فخرالدین عراقی آمد و به جای کلمه وجود، کلمه عشق را قرار داد. او در کتاب لمعات کل ماجرای آفرینش را به زبانی عشق آمیز و لطیف باز گفت، البته چون پیشینه‌ای مانند کتاب سوانح احمد غزالی داشت، بر همان راه و روش رفت و زبان رمزی را به کار گرفت.

یازدهم بهمن، برابر است با زادروز احمد سمیعی‌گیلانی. بزرگ‌مردی که فرهنگ ایرانی وام‌دار اوست. او را پدر ویرایش ایران می‌نامند. امسال نخستین سالی است که در روز میلادش دوستان و یاران و هم‌فکرانش امکان تبریک گفتن به او را ندارند. استاد سمیعی فروردین ۱۴۰۲ جهان را ترک گفت.

بنابر باورها و نوشته‌های کهن ایرانی، اجداد ما در سرزمین اولیۀ خود موسوم به «ایرانویج» زمستان‌های طولانی و سردی را تحمل و به‌سختی زندگی می‌کردند و ضمن مبارزۀ سخت با سرما، این پدیدۀ طبیعی (زمستان) در نظر آنان دیوی‌ مردم‌کُش آمد که همواره در حال جنگ با آن بودند: «و دیو زمستان در ایرانویج مسلط‌تر است و ... پیداست که در ایرانویج ده ماه زمستان و دو ماه تابستان است و در آن دو ماه تابستان نیز آب سرد و زمین سرد و گیاه سرد است و آفتشان زمستان است ...»

دهمین روز از ماه بهمن در تقویم باستانی ایرانیان جشن سده است؛ آیین سده با غروب خورشید روز دهم از ماه بهمن برپا می‌شود كه شاخص‌ترین ویژگی آن روشن كردن آتشی بزرگ است؛ امروزه جامعه زرتشتیان ایران پاسداران این آیین كهن ایرانشهری هستند و آن را گرامی می‌دارند.

دکتر زریاب در چهاردهم بهمن ۱۳۷۳ (سه سال پس از برگزاری مجلس بزرگداشتش در مرکز دائرة المعارف) به ناگهان سخت بیمار شد. او را به بیمارستان دی بردند. کوتاه زمانی بهبود یافت، اما این بهبود دوام نیافت و به درگذشت او منتهی شد. او هنوز به هفتاد و شش سالگی نرسیده بود.

همواره پدر به عنوان بزرگ تر ، با زبان به پند و اندرز با پسر سخن می گوید. او از تجربه های زیستن خود در جهان و در میان مردمان می گوید، از آزموده های سیاسی و اجتماعی خود، تا راه را از چاه بازشناسد. از سختی ها و پلشتی ها و سرد و گرم روزگار و از مردمی ها و نامردمی ها می گوید. همه مان این تجربه را در دوران کودکی تا میانسالی داریم.

اگرچه بسیاری از گونه‌ها گذر زمان را نشان می‌دهند، فقط گونهٔ ما(هومو ساپینس)، قادر است گزارش‌ها یا خاطرات رویدادهای گذشته را به داستان یا «تاریخ» تبدیل کند و به دیگران انتقال دهد.

یزد را شهر قنات و قنوت و قناعت گفته‌اند. از قنوت ظهر عاشورای سرور شهیدان در «حسینیه بزرگ ایران» بگوییم؛ از كسانی‌ كه خود را در انبوه جمعیت عزادار رها می‌كنند و با این كثرت جمعیت همچون دستگاهی دقیق و بانظمی بی‌مانند در رثای حسین سیدالشهدا نوحه می‌سرایند و بر سینه می‌زنند و چشم‌هایشان چون شمعی فروزان از اشك دیده پرفروغ است.