کهنه یادداشت

استاد دکتر عبدالحسین نوایی در سال 1302 ه.ش در تهران متولد شد. تحصیلات ابتدایی را در مدارس تمدن و ابن سینا و دورۀ متوسطه را در مدرسه شرف مظفری گذراند. سپس در دانشسرای عالی به تحصیل در رشته ادبیات پرداخت.

عنوان این جستار گویای آنست که لابد از دیدگاه نگارنده، هویت ملی و هویت فرهنگی، یکی نیستند و میان آنها فرقی هست

در نوشته های پژوهشگران تاریخ نو ایران و ترکیه واژۀ «مشروطه» بعنوان معادلی برای واژۀ انگلیسی constitutionalism یا حکومتی که بر شالودۀ یک قانون اساسی و نظام پارلمانی بنیاد شده باشد بکار برده شده است.

خدمات ادوارد براون با ایران و ایرانی گرچه شناخته تر از آن است که به توضیح چندانی احتیاج داشته باشد، ولی در این زمینه هر چه گفته شود باز هم کم است. در جبران گوشه ای از این کمبود، مقاله ای ترجمه می شود که رینولد نیکلسون، دیگر ایران شناس برجستۀ قرن ماضی، در رثای او نوشت.

تهیه و تدوین لغت و فرهنگ بزرگترین و اساسی ترین گامی است که می توان برای زبان فارسی برداشت و هر کوششی که در این راه به عمل آید باید مورد توجه و اقبال شدید دولت و ملت ما قرار گیرد بنابراین انتشار «فرهنگ فارسی» تألیف آقای دکتر محمد معین استاد دانشمند دانشگاه تهران که بهترین کتاب در این زمینه و جوابگوی بساری از مسائل لغوی، ادبی و زبانشناسی ما است مژدۀ بزرگ و نوید امید بخشی برای فارسی زبانان به شمار می رود.

سامانیان از نخستین سلسله های ایرانی و از پیشگامان نهضت های ملی ضد عربی و استقلال ایران هستند که متأسفانه تا کنون دربارۀ احوال آنها به چند مدرک فارسی و عربی که در دسترس بوده اکتفا شده و آگاهی ما دربارۀ آنها چندان نبود.

نگاهی دقیق به وضع کنونی تخت جکشید گویای عظمت و آبادانی دوران گذشته پرافتخار آنست. زمانیکه کاخهای باشکوه و بیشمار آن به جلگه مرودشت سایه می افکند

حماسه ملی ایران آمیزه ای است از اسطوره و تاریخ. انبوهی از داستان های پهلوانی ایران باستان که بیشترشان سرشت و پیشینۀ اساطیری دارند و گونه های جدید و نو پرداختۀ افسانه های کهن اند و مبالغی اخبار پراکندۀ تاریخی که آنها نیز اغلب با افسانه آمیخته و به شیوۀ حماسی بازگو شده اند.

در سلطنت جدید ساسانی تقسیم اهالی به طبقات همان تقسیم اجتماعی است که در نوشته های مذهبی دیده می شود با جزئی تغییرات. در نوشته های مذهبی اساسا از سه یا چهار طبقه مردم اسم برده شده است.

آشنائی من با سعید نفیسی از 1297 خورشیدی و همکاری من با او از 1304 آغاز شد. در آن تاریخ من معلم مدرسۀ حقوق و دارالمعلمین بودم و پس از نمایندگی در مجلس مؤسسان (در آذر ماه 1304) ریاست کابینۀ وزارت فواید عامه را موقتاً بر عهده گرفته بودم.